Toelichting reserves

Algemene reserves

Bedragen zijn in duizenden euro's

Algemene dekkingsreserve
De algemene dekkingsreserve wordt gebruikt voor concernbrede reserveringen; onder andere van incidentele baten uit erfpachtconversies en resultaten uit de verkoop van gemeentelijk eigendom.
Conform de dekkings- en bestedingsvoorstellen bij de Voorjaarsnota 2017 is een totaal bedrag van 51,01 miljoen euro in de algemene dekkingsreserve gestort. Dit bedrag bestaat uit:

• Storting van het resultaat over 2016 voor in totaal 46,159 miljoen euro.
• Overheveling via de algemene dekkingsreserve van nog te besteden incidentele middelen uit 2016 naar de Begroting 2017 voor in totaal 7,853 miljoen euro.
• Onttrekking van 0,726 miljoen euro ter financiële dekking van grondsanering aan de Akkrumeraklaan.
• Onttrekking van het resultaat op aankoop van gemeentelijk eigendom van 2,275 miljoen euro.

De toevoegingen in 2017 van in totaal 40,106 miljoen euro betreffen:

• Verevening van saldi over de jaren 2018 tot en met 2021 voor een bedrag van 30,569 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2017
• Storting ten behoeve van overheveling saldi 2017 bestemmingsreserves voor een bedrag van 2,073 miljoen euro.
• Verevening van saldi over de jaren 2015 tot en met 2018 voor een bedrag van 0,590 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2014.
• Verevening van saldi over de jaren 2014 tot en met 2017 voor een bedrag van 1,812 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2013.
• Verevening na versnelde investeringen in achterstallig onderhoud bij Stadsbedrijven voor een bedrag van 4,0 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2009.
• Verevening tussen de jaren 2017 en 2018 van een subsidie voor onderwijsachterstandenbeleid van 1,0 miljoen euro
• Een storting van 0,041 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Stichting Utrecht Natuurlijk.
• Storting van 0,021 miljoen euro uit het positieve liquiditeitssaldo van het Bestuur Regio Utrecht (BRU)

De onttrekkingen in 2017 van in totaal 85,988 miljoen euro betreffen:

• Aanwending van het nog te bestemmen resultaat over 2016 voor in totaal 46,159 miljoen euro
• Aanwending van overgehevelde nog te besteden incidentele middelen uit 2016 voor in totaal 9,927 miljoen euro.
• Financiële dekking van incidentele tekorten door vervangingsstop van administratieve ondersteuning voor een bedrag van 0,799 miljoen euro
• Kosten van doorlichting Plan- en VAT-kosten voor 0,236 miljoen euro.
• Verevening van saldi over de jaren 2017 tot en met 2020 voor een bedrag van 23,796 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2016.
• Verevening van saldi over de jaren 2016 tot en met 2019 voor een bedrag van 0,408 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2015.
• Een incidentele onttrekking van 5,0 miljoen euro ten behoeve van het financiële beeld conform besluit bij Voorjaarsnota 2014.
• Verevening van de kosten voor Armoedebeleid in 2015 voor 0,331 miljoen euro.
• Onttrekking van 0,027 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Bibliotheek.
• Onttrekking van 0,060 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Stadsschouwburg.
• Onttrekking van 0,044 miljoen euro en overheveling naar Sport ten behoeve van "Sporten in het wild" conform Amendement 2017/23

Algemene risicoreserve
De algemene risicoreserve maakt deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit en is de uiterste buffer voor het opvangen van de financiële gevolgen van optredende risico's. De noodzakelijke hoogte van de algemene risicoreserve wordt jaarlijks bepaald op basis van de geactualiseerde risicoberekening. Voor een uitgebreide toelichting hierop wordt verwezen naar de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing . Bij de Voorjaarsnota 2017 (pagina 17,18) is de algemene reserve met 6 miljoen euro aangevuld om de beschikbare weerstandscapaciteit op hetzelfde niveau te brengen als de benodigde. Deze aanvulling is conform de nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen 2015-2018.

Programmareserve Bewoners en Bestuur

Bedragen zijn in duizenden euro's

Reserve Verkiezingen
Voor verkiezingen is er jaarlijks een structureel budget beschikbaar (0,67 miljoen euro) in de exploitatie. In een jaar waarin er geen verkiezingen zijn, wordt dit budget gestort in de reserve. In een verkiezingsjaar wordt de reserve gebruikt om de eventuele extra kosten te dekken. De stand van de reserve op 1 januari 2017 was 0,551 miljoen euro. In 2017 hebben we kosten gemaakt voor het organiseren van de Tweede Kamer verkiezingen en hebben we kosten gemaakt voor de voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezingen 2018. Op het exploitatiebudget heeft dit geleid tot een tekort van 0,507 miljoen. Deze kosten zullen onttrokken moeten worden uit de reserve verkiezingen. Daarmee wordt de stand van de reserve circa nihil. Er zal bij de voorjaarsnota 2018 een dotatie gedaan moeten worden aan deze reserve aangezien er in 2019 zelfs ten minste twee verkiezingen worden georganiseerd: in maart de gecombineerde verkiezingen Provinciale Staten en Waterschap en in mei verkiezingen voor leden van het Europees Parlement.

Programmareserve Stedelijke Ontwikkeling

Bedragen zijn in duizenden euro's

Egalisatiereserve bouwleges
Het doel van de egalisatiereserve bouwleges is de schommelingen in de opbrengsten van de leges en de daarmee samenhangende tarieven als gevolg van een fluctuerende vraag om (bouw)vergunningen op te vangen. Incidentele meeropbrengsten worden ten gunste van deze reserve geboekt tot maximaal 15% van de jaarlijkse opbrengsten van de omgevingsvergunningen.

Stimuleringsfonds volkshuisvesting
Dit fonds is ingesteld in 1997 en heeft een revolverend karakter. Vanuit het stimuleringsfonds volkshuisvesting (SVn) zijn starters leningen en laagrentende leningen verstrekt ter stimulering van de woningmarkt. Het fonds wordt gevoed uit de opbrengst van rente op uitstaande leningen na aftrek van beheerkosten. Verstrekte leningen staan verantwoord op de balans onder financiële activa – overige langlopende leningen. In 2017 wordt 0,172 miljoen euro onttrokken wegens hogere rentelasten uitstaande gelden en uitvoeringskosten SVn dan ontvangen rentebaten startersleningen en interne rente over het saldo van de reserve. Het budget voor de starterslening is in 2016 uitgeput en de regeling is gestopt.

Woonruimteonttrekkingsreserve
Bij het storten aan deze reservering worden compensatiebedragen in rekening gebracht. Deze gelden worden aangewend om nieuwe woonruimte te creëren, zoals via het project 'wonen boven winkels' en de subsidies ‘projecten toevoegen woonruimte’. In 2017 is voor 0,537 miljoen euro aan subsidies verstrekt en 0,575 miljoen euro aan compensatiegelden ontvangen.

Woonfonds
Het woonfonds wordt ingezet voor bijzondere doelgroepen en initiatieven die extra woonvoorzieningen vragen en niet in het reguliere pakket zijn opgenomen. De stortingen en onttrekkingen aan dit fonds geschiedt door de afwikkeling van oude volkshuisvestingsregelingen, rentevergoedingen, saldi NRF en leges. In 2017 is 0,001 miljoen euro lasten bekostigd uit deze reserve en de baten bedroegen 0,088 miljoen euro.

Utrechts Restauratiefonds (URF)
Uit het Utrechts Restauratiefonds worden laagrentende leningen verstrekt ter ondersteuning aan particuliere eigenaren. Het Restauratiefonds richt zich op de gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden. In 2017 is een storting gedaan van 0,750 miljoen euro conform besluit in de Voorjaarsnota 2016. In het kader van de afwikkeling van de Willibrordkerk is er conform besluit, in de Tweede bestuursrapportage 2017, 0,239 miljoen euro aan de reserve onttrokken.
 
Archeologische opgravingen
Deze reserve is bestemd ter dekking van de archeologische opgravingen. Daarnaast wordt een deel van deze reserve ingezet ten behoeve van het ontwikkelen van het cultuurcentrum Hoge Woerd en geldt vooral ter dekking van een deel van de kapitaalslasten. Voor 2017 is er, conform Tweede bestuursrapportage 2017, 0,279 miljoen euro onttrokken voor archeologische opgravingen.

Krachtwijken
In de reserve krachtwijken is nog een bedrag van 2,166 miljoen euro beschikbaar. Niet alle projecten in het kader van de krachtwijken zijn afgerond in 2017. In iedere wijk zijn nog een aantal projecten in uitvoering. Het gaat dan om de volgende projecten

• 0,9 miljoen voor herinrichting Alexander de Grotelaan Zuidwest
• 0,38 miljoen voor aanpak Amsterdamse straatweg Noordwest
• 0,36 miljoen voor diverse projecten  zoals werkprojecten en St maartendreef Overvecht
• 0,35 miljoen voor bewonersinitiatieven Overvecht en Noordwest.

Het resterende bedrag van 0,175 miljoen is bestemd voor de herinrichting van de Amsterdamsestraatweg. Dat is minder dan de 0,5 miljoen die nodig is en waarover bij de Voorjaarsnota 2017 is besloten om dat te financieren vanuit het krachtwijkenbudget 2017.

Revolverend fonds woningrenovatie
Het fonds is in het leven geroepen voor het verstrekken van zachte leningen aan eigenaar/bewoners die deelnemen aan gemeentelijke renovatieprojecten. In 2017 is het saldo van 0,762 miljoen euro niet gewijzigd. Uitvoering regeling via het SVn (Stichting Volkshuisvesting Nederland).

Domplein 2013
Deze reserve is bestemd voor een garantstelling van een Nationaal Restauratiefonds lening aan de Stichting Domplein 2013, als ook ter dekking voor een subsidie aan de Stichting Domplein 2013. Conform raadbesluit is er 0,035 miljoen euro onttrokken aan deze reserve ter dekking van de subsidie aan de Stichting Domplein 2013.

Grondexploitatie
De reserve is ten behoeve van het opvangen van niet begrote financiële tegenvallers in grondexploitatieprojecten en het afdekken van financiële risico's bij het nemen van initiatieven in de ruimtelijke ontwikkeling van de stad. De noodzakelijke omvang wordt jaarlijks bij het opstellen van het Meerjaren Perspectief Stedelijke Ontwikkeling (MPSO) bijgesteld. Daarbij wordt de volgende norm gehanteerd: de omvang van de reserve minus de omvang van de claims op de reserve is minimaal gelijk aan niet begrote negatieve financiële risico's in de grondexploitatieprojecten. In 2017 is er een bedrag van 2,957 miljoen euro onttrokken uit de reserve in verband met de jaarlijkse afdracht aan de algemene middelen (2,125 miljoen euro), promotie en acquisitie (0,080 miljoen euro), ter dekking van het product gebiedsmanagement (0,752 miljoen euro). De dotatie aan de reserve in 2017 betreft 2,100 miljoen euro en heeft betrekking op de ontwikkeling van deelgebied 5 van de Merwedekanaalzone.
Via de bestedings- en dekkingsvoorstellen 2017 zal er 17,272 miljoen euro in de reserve worden gestort. Dit heeft betrekking op:

• Een positief saldo van 0,547 miljoen euro op de afsluiting van de grondexploitatie Kop van Lombok.
• Een positief saldo van 0,239 miljoen euro op de afsluiting van de grondexploitatie Floridadreef
• Een positief saldo van 0,001 miljoen euro op de afsluiting van de grondexploitatie Vrouwjuttenstraat Zuidzijde
• Een positief saldo van 0,005 miljoen euro op diverse oude projecten
• Een positief saldo van 16,950 miljoen euro vanwege tussentijdse winstnemingen  op de grondexploitaties Veemarkt, Oudenrijn West, Uitbreiding bedrijventerrein Overvecht, Victor Hugoplantsoen, Duurstedelaan, Schermerhornstraat en Leidsche Rijn.
• Een negatief saldo van 0,281 miljoen euro op de strategische verwervingen en voorraadfunctie.
• Een negatief saldo van 0,849 miljoen euro betreft kosten voor de ontwikkeling van deelgebied 5 van de Merwedekanaalzone. Er is samen met de particuliere grondeigenaren (het Eigenarencollectief) de stedenbouwkundige schets 'Merwede' opgesteld. Voor het OPG-terrein is een haalbaarheids-/inpassingsstudie en eerste financiële analyse uitgevoerd. De kosten die betrekking hebben op ons eigen bezit (OPG-terrein en busstalling) bedragen 0,849 miljoen euro.

Om de voorziening negatieve grondexploitaties op het bij de actualisatie van de grondexploitaties voor het MPSO bepaalde niveau te brengen, is een onttrekking aan de voorziening negatieve grondexploitaties gedaan van 0,660 miljoen euro. Dit saldo wordt toegevoegd aan de reserve grondexploitaties

Reserve Investeringsimpuls RSU
In het verlengde van de Ruimtelijke Strategie Utrecht (RSU) is een investeringsstrategie voor gezonde verstedelijking opgesteld. Bij de voorjaarsnota 2017 is een deel van de middelen als gevolg van de groei van de stad toegevoegd aan de reserve Investeringsimpuls RSU. De programmering van de middelen in de reserve Investeringsimpuls RSU vindt plaats volgens het bestedingskader. Jaarlijks vindt een actualisering van de programmering plaats bij het MPSO en stelt de gemeenteraad de (her)programmering vast. VIn 2017 is voor de uitvoering van de projecten uit de programmering 2,846 miljoen euro aan de reserve onttrokken. Voor meer informatie verwijzen wij naar het MPSO 2018 dat gelijktijdig met deze verantwoording ter besluitvorming wordt aangeboden aan de Raad.

Geluidswal
Bij de vaststelling van de Programmabegroting 2005 is een bedrag beschikbaar gesteld van 5,5 miljoen euro ter gedeeltelijke dekking van de uitgaven van de geluidswal Woerden (Verlenging geluidswal Veldhuizen). In 2013 is deze reserve voor algemene gemeentebrede middelen verlaagd met 2,5 miljoen euro. In 2017 hebben zich geen mutaties voorgedaan.

Taakstelling inkoop Leidsche Rijn
In 2013 zijn de benodigde middelen voor de aan Leidsche Rijn opgelegde taakstelling in een bestemmingsreserve gestort. In 2017 is conform de planning over deze reserve beschikt ten gunste van de algemene gemeentebrede middelen.

Programmareserve Duurzaamheid

Bedragen zijn in duizenden euro's

Energiemaatregelen Utrechtse Scholen
De reserve is ingesteld om schoolbesturen financieel te compenseren voor hun aandeel in investeringen als blijkt dat de investeringen niet leiden tot de vastgelegde besparingen als gevolg van de genomen energiemaatregelen.

Utrechtse Energie
De reserve is bestemd voor de uitvoering van het Programma Utrechtse Energie. In het verleden is de reserve gevuld uit overschotten uit eerdere jaren. In 2017 is de uitvoering van het programma versneld en zijn ook maatregelen uit eerdere jaren gerealiseerd. Dit leidt tot een onttrekking aan de reserve van 0,200 miljoen euro conform de begroting en tot een besteding en dekkingsvoorstel om 1,658 miljoen euro te onttrekken voor genomen maatregelen met betrekking tot gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed.

Leningen Utrechtse Energie
Vanuit de beschikbaar gestelde budgetten voor Utrechtse Energie is een renteloze lening van vijftien jaar verstrekt. Ter dekking van het risico en voor de rentelasten is deze bestemmingsreserve gecreëerd.
In 2017 is besloten een samenwerking aan te gaan met de Provincie Utrecht inzake het vergroten van het Energiefonds Utrecht. In verband daarmee wordt de lening aan de Stichting Energie Transitie Utrecht (SETU) van 5,55 miljoen euro begin 2018 volledig afgelost en wordt een nieuwe lening verstrekt van 5,05 miljoen euro aan de Stichting Energie Transitie Utrecht en deze stichting 0,5 miljoen euro te verstrekken als eenmalige exploitatiesubsidie. Het doel van de lening wordt omgezet voor risicoafdekking van de nieuwe lening en het restant wordt ingezet ter financiering van een vijf jarige exploitatiesubsidie aan de Stichting.

Stichting Heerlijk Wonen (PUE)
De reserve Stichting Heerlijk Wonen (SHW) betreft een bestemmingsreserve voor het risico op de afgegeven lening aan SHW. In 2018 zal de stichting worden opgeheven. De reserve wordt dan ingezet voor het niet afgeloste deel van de lening.

Risicoreserve Bodem
Deze reserve is ter dekking van risico’s voor saneringsverplichtingen binnen het Gebiedsplan van de gemeente. Ook derden kunnen deelnemen aan het Gebiedsplan van de gemeente door middel van een bijdrageregeling. Saneringsverplichtingen van derden worden met de bijdrage overgedragen aan de Gemeente. Ook de risico’s worden overgedragen aan de Gemeente; door deze bijdragen te reserveren kunnen de risico’s worden gedekt.

Programmareserve Bereikbaarheid

Bedragen zijn in duizenden euro's

Meerjarige investeringen bereikbaarheid
De reserve Meerjarige investeringen Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit (reserve MIB) wordt ingezet voor de uitvoering van de meerjarige investeringsplannen uit het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit. Door vertraging of versnelling van projecten ontstaan er afwijkingen van het kasritme van de projecten in het MPB. De reserve is nodig om deze fluctuaties op te vangen.

De stortingen van 14,525 miljoen euro bestaan uit een overschot op het kasritme van auto 3,400 miljoen euro en OV 7 miljoen euro , een terugstorting van eerder uitgenomen bijdragen van 1,453 miljoen euro conform besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2011 (verevening Bereikbaarheid) en een terugstorting van 2,150 miljoen euro in verband met het resultaat uit 2016 waarbij sprake was van een lagere onttrekking uit de MIB-reserve voor dekking van de Montessorischool als onderdeel van het project Dafne Schippersbrug.
Daarnaast is vanuit de Parkeerexploitatie een bijdrage van 0,522 miljoen euro geleverd aan de reserve conform besluitvorming bij de Programmabegroting 2010.

De onttrekkingen van 15,642 miljoen euro bestaan uit bijdragen voor doorlopende investeringen Bereikbaarheid, bijdragen op basis van afspraken binnen het gemeenschappelijke Verder pakket en verplichte onttrekkingen op basis van besluitvorming bij de Voorjaarsnota.

Ten behoeve van de dekking van de doorlopende investeringen bij Bereikbaarheid is een bedrag van 11,009 miljoen euro onttrokken voor projecten verkeersveiligheid (4,072 miljoen euro), Duurzaam vervoer (3,929 miljoen euro), Fiets (2,008 miljoen euro) en Park & Ride (1 miljoen euro).

Ten behoeve van de dekking van projecten die gefinancierd worden vanuit het gezamenlijke Verder pakket is in 2017 een bedrag van 3,880 miljoen euro onttrokken. Het gaat in 2017 om onttrekkingen voor de projecten Herenroute (0,393 miljoen euro), Invoering leenfietsen (0,144 miljoen euro), diverse doorfietsroutes (1,247 miljoen euro), diverse Fiets-voetgangersvoorzieningen (0,776 miljoen euro) en de Dafne Schippersbrug (1,320 miljoen euro).

Op basis van besluitvorming bij voorjaarsnota’s zijn de volgende verplichte bedragen uit de reserve onttrokken (totaalbedrag 0,753 miljoen euro):

• 0,7 miljoen euro structureel in verband met de inzet van P&R Hooggelegen ten behoeve van de structurele gemeentebrede problematiek (VJN 2103);
• 0,053 miljoen euro structureel ten behoeve van de parkeerexploitatie in verband met het opheffen van parkeerplekken op de Mariaplaats (VJN 2015).

Parkeerexploitatie

De reserve parkeerexploitatie is ingesteld om schommelingen in de parkeeropbrengsten op te kunnen vangen. In 2017 heeft er een onttrekking plaatsgevonden van 0,822 miljoen euro vanwege intensivering fiets parkeren van 0,743 miljoen euro en project P+R Actieplan van 0,079 miljoen euro. Het project P+R Actieplan heeft in 2017 vertraging opgelopen waardoor het resterend deel van de begrote lasten verschuiven naar 2018. We stellen voor om het resterend deel van de begrote onttrekking 2017 voor Actieplan P+R vanwege vertraging (0,171 miljoen euro) te verschuiven naar 2018.

Onderhoud parkeervoorzieningen
Voor het uitvoeren van groot onderhoud aan parkeergarages, transferia en fietsparkeervoorzieningen wordt een reserve aangehouden. In 2017 heeft geen onttrekking plaatsgevonden. Er is namelijk 0,298 miljoen euro minder aan onderhoud uitgegeven, waardoor onttrekking uit de reserve niet noodzakelijk is. De lagere onderhoudslasten worden veroorzaakt door 0,110 miljoen lagere onderhoudslasten aan de parkeergarage Grifthoek en over verschillende garages 0,188 miljoen lagere lasten door het bundelen van de geplande onderhoudswerkzaamheden. Bij parkeergarage Grifthoek waren werkzaamheden gepland zoals o.a. het herstellen van de vloercoating en de vervanging van de speedgate die uiteindelijk niet direct noodzakelijk bleken. Het resterend saldo van de reserve van 1,294 miljoen euro is bestemd voor planmatig regulier onderhoud van parkeervoorzieningen.

Programmareserve Openbare Ruimte en Groen

Bedragen zijn in duizenden euro's

Egalisatiefonds rioleringen
Doel van de reserve is het opvangen van al te grote schommelingen in de tarieven voor de rioolheffing. Bij het vaststellen van de Jaarstukken 2016 is besloten het voordelige resultaat van 2016 op de rioolheffing toe te voegen aan het egalisatiefonds riolering. In 2017 heeft er verder geen onttrekking aan of storting in deze reserve plaatsgevonden.

Ophaaldienst
Doel van de reserve is het opvangen van al te grote schommelingen in de tarieven voor de
afvalstoffenheffing. Bij de B&D voorstellen is vorig jaar besloten om 0,148 miljoen euro te storten in de afvalstoffenreserve, het betreft een voordeel op de exploitatielasten van 2016. Bij de VJN is middels Amendement 2017_19 besloten om het voordeel van 2016 toe te voegen aan de exploitatie Openbare Ruimte en Groen met als doel: een extra steuntje in de rug bij de uitrol van HNI op het gebied van communicatie.

Wal – en kluismuren
Het meerjarige project Wal- en Kluismuren heeft onvermijdelijke vertragingen in de uitvoering gekend. Dit heeft tot gevolg gehad dat het jaarlijkse budget niet volledig besteed kon worden. Daarom is besloten deze reserve te vormen, zodat het project volledig uitgevoerd kan worden. Op basis van de uitkomsten van een herijkingsonderzoek heeft de raad bij de Voorjaarsnota 2017 besloten 12 miljoen euro extra beschikbaar te stellen ten opzichte van het oorspronkelijke budget (35 miljoen euro). Deze 12,0 miljoen euro is verdeeld over de jaren 2017, 2018 en 2019. In 2017 is er 3,0 miljoen euro toegevoegd aan de begroting. In 2017 is 8,1 miljoen euro uitgegeven. In verband gewijzigde regelgeving worden de kosten van het project Wal- en kluismuren na 1 januari 2017 geactiveerd na voltooiing van de werkzaamheden. Om toekomstige kapitaallasten te kunnen dekken, zal worden voorgesteld de beschikbare middelen toe te voegen aan een vaste activa

Reserve Essentaksterfte
Bij de voorjaarsnota 2017 is de ernst van de Essentaksterfte en de gevolgen van deze ziekte inzichtelijk gemaakt. Gezien de onzekerheid over het verloop van de ziekte, is er bij de Voorjaarsnota 2017 besloten een bedrag van 5,0 miljoen euro beschikbaar te stellen en te storten in een reserve.

Programmareserve Economie

Bedragen zijn in duizenden euro's

Reserve cofinanciering Pieken
Met de cofinanciering bij de (rijks)subsidieregeling Pieken in de Delta worden economische innovatieprojecten ondersteund die de innovatieve concurrentiekracht van Utrecht versterken. De reserve wordt vanaf 2015 tot en met 2018 aangewend voor de uitvoering van de Economische Agenda Utrecht. In 2017 zijn er geen uitgaven gedaan vanuit de reserve.

Reserve cofinanciering Science Park
Conform besluit in de tweede bestuursrapportage 2017 is de reserve cofinanciering Utrecht Science Park opgeheven.

Project Wijk in bedrijf Utrecht
Dit project rust op 3 pijlers, waaronder activiteiten die te scharen zijn en resulteren in een bevordering van de wijkeconomie en het kleinschalig ondernemerschap. De concrete pijlers zijn:

1. Vakmanschap.
2. Vestigingsklimaat.
3. Verbinding. Het grootste deel van het budget gaat op in de basisvoorziening, wijk in bedrijf en het straatmanagement voor schoon, heel, veilig en attractief ondernemers – en vestigingsklimaat en bevorderen samenwerking tussen ondernemers.

De reserve is tevens aangehouden in verband met cofinanciering EFRO project WKO. Voor 2017 is er, conform besluit in de tweede bestuursrapportage 2017, 0,070 miljoen euro onttrokken aan de reserve.

Toeristische Stadspromotie REO
De reserve is gekoppeld aan de inkomsten toeristenbelasting. De helft van deze inkomsten worden via Economische Zaken ingezet ter bevordering van het Toerisme en verbetering van de toeristische infrastructuur in Utrecht. Voor de besteding van de gelden uit de reserve zal het advies van de Utrechtse hoteliers worden gevraagd. In 2017 is er, conform Voorjaarsnota 2017, 0,040 miljoen euro onttrokken vanuit de reserve.

Reserve Lokaal Economisch Fonds (LEF)
Met de gelden van het Lokaal Economisch Fonds worden subsidies verstrekt voor nieuwe werkgelegenheid, leerwerk- en stageplaatsen in Utrecht. Er is in totaal 8 miljoen euro beschikbaar tot en met 2018. Nog niet beschikte subsidies worden tijdelijk in de reserve gestort. Er zijn onttrekkingen zodra de beschikkingen in een jaar het jaarlijks budget overschrijden.

Programmareserve Werk en Inkomen

Bedragen zijn in duizenden euro's

Werk en Inkomen
De risicoreserve is bestemd voor de dekking van mogelijke tekorten op het Inkomensdeel Participatiewet (bijstand), de kosten van overplaatsbaren bij Werk en inkomen. Bij de Voorjaarsnota 2017 is het doel van de reserve uitgebreid met aanvullende kosten contributie Wigo4it en uitvoeringskosten Professional Portal Innovatie (PPI). Bij de Bestedings- en dekkingsvoorstellen 2016 is 0,661 miljoen euro onttrokken in verband met de kosten van overplaatsbaren uit de reorganisatie 2011-2013.

Revolverend Fonds Werk en Inkomen
Bij de kadernota Participatie en Inkomen is besloten een revolverend fonds in te stellen. Het fonds zetten we in voor de (incidentele) kosten van trajecten die leiden tot een aantoonbare besparing op de uitkering. Dit kan bijvoorbeeld de samenwerking met een uitzendbureau of een sociaal ondernemer zijn. Uit het Revolverend Fonds worden één contract en twee Social Impact Bonds gefinancierd. In 2017 betrof dit 1,141 miljoen euro.

Programmareserve Onderwijs

Bedragen zijn in duizenden euro's

Stroyenborchdreef brand
Bij de voorjaarsnota zal worden voorgesteld het restant van 0,018 miljoen euro vrij te laten vallen.

Overschrijdingsvergoeding
Wij hebben in 2017 een bedrag van 0,046 miljoen euro onttrokken voor langlopende huisvestingsknelpunten conform de Voortgangsrapportages van de Masterplannen.

Masterplan Voortgezet Onderwijs
Wij hebben 2,494 miljoen euro gereserveerd voor de 1e inrichting van de school VMBO Vleuterweide en voor de 1e inrichting van diverse andere scholen van voortgezet onderwijs. Conform besluitvorming MPOHV (Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting) hebben we in 2017 1,644 miljoen euro onttrokken.

Masterplan Primair Onderwijs
We hebben 1,599 miljoen euro gereserveerd. Conform besluitvorming Masterplan Primair Onderwijs en MPOHV wordt deze ingezet voor de laatste fase van langlopende huisvestingsknelpunten en projecten MPOHV.
In 2017 hebben we conform 0,227 miljoen euro onttrokken voor de vorming van een reserve vaste activa investering project vier MFA's Leidsche Rijn(PO).

Huisvestingsprogramma's
We hebben 3,298 miljoen euro gereserveerd voor de uitvoering van eerdere jaren.

Piekopvang onderwijs Leidsche Rijn
We hebben 1,273 miljoen euro gereserveerd voor de Piekopvang in Leidsche Rijn. In 2017 hebben wij hiervoor een bedrag van 0,029 miljoen euro onttrokken.

Meerjaren Perspectief Onderwijs Huisvesting
We hebben 7,183 miljoen euro gereserveerd voor de uitvoering van het Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting. Conform dit plan hebben we in 2017 0,515 miljoen euro onttrokken voor de vorming van een reserve vaste activa investering project Handelstraat 51/E. Meijsterlaan(uitbreiding permanent 3 lokalen), 1,075 miljoen euro reserve vaste activa project Winklerlaan 79(vervangende nieuwbouw SO Fier), 1,520 miljoen euro reserve vaste activa project Opzoomerstr 1/Joan Roëllstr 12(vervangende nieuwbouw),
0,475 miljoen reserve vaste activa Lawick van Pabstlaan 1(vervangende nieuwbouw Pantarijn en Shri Krishna op terrein TRIO-gebouw) en 0,098 miljoen euro voor onderhoud eigen gebouwen.

Voorschool
We hebben in 2017 een bedrag van 0,927 miljoen euro introkken voor uitbreiding en aanpassing van voorschoollocaties en ouderlokalen, en voor vergoeding voor gebruik van schoollokalen door de Voorscholen.

Onderhoud en kapitaallasten BSO
We hebben 1,439 miljoen euro gereserveerd voor het onderhoud en de kapitaallasten van de gedane investeringen BSO.

Nieuwbouw Centrale Bibliotheek
De reserve is bestemd voor de eenmalige kosten voor het betrekken van een nieuwe locatie voor de centrale bibliotheek. De reserve wordt benut om de incidentele kosten te dekken. In 2017 is in totaal 1,154 miljoen euro onttrokken aan de reserve. Dit bedrag is onttrokken ter dekking van subsidie aan de bibliotheek voor incidentele kosten in relatie tot de centrale bibliotheek.

Programmareserve Maatschappelijke Ondersteuning

Bedragen zijn in duizenden euro's

Plan van aanpak Maatschappelijke Opvang
De reserve Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang betreft de oorspronkelijke geoormerkte OGGZ-middelen van het Rijk, die voor het terugdringen van dakloosheid zijn toegekend aan de vier grote steden. Hiervoor is indertijd een plan van aanpak opgesteld, onder andere voor het realiseren van hostels. Bij de voorjaarsnota 2017 is besloten de reserve de komende jaren in te gaan zetten voor de vernieuwde visie op de eerste opvang, begeleiding en ondersteuning voor daklozen en aan het bevorderen van de doorstroom in de eerste opvang. Tevens is besloten een deel van de middelen in te zetten voor andere knelpunten binnen het programma Maatschappelijke Ondersteuning. Voor 2017 zijn hiervoor nog geen onttrekkingen gedaan ten laste van deze reserve. De rest van de reserve, bovenstaande onttrekking van 0,954 miljoen euro, is vrijgevallen in de algemene middelen.

Programmareserve Volksgezondheid

Bedragen zijn in duizenden euro's

Integrale huisvesting 0-18 jeugdgezondheidszorg
De jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen (consultatiebureaus) en de jeugdgezondheidszorg 4-18 jarigen zijn ondergebracht in verschillende panden. Voor de integratie van de Jeugdgezondheidszorg 0-18 jarigen is het noodzakelijk dat beide partijen zoveel mogelijk in dezelfde panden komen te werken. De reserve is bestemd voor de verbouwing van de nog te realiseren nieuwe CJG locatie Overvecht. De verbouwing is in 2017 gestart en zal in 2018 gerealiseerd zijn.

Programmareserve Veiligheid

Bedragen zijn in duizenden euro's

Projecten cameratoezicht
De gereserveerde ruimte is bestemd voor het verplaatsen van camera’s en kabels in het Stationsgebied. In verband met de werkzaamheden worden deze tijdelijk verplaatst, en op een termijn van drie tot vijf jaar weer teruggeplaatst.

Programmareserve Cultuur

Bedragen zijn in duizenden euro's

Fonds Stadsverfraaiing
Sinds 1948 hebben wij middelen gereserveerd voor stadsverfraaiing. Deze middelen zijn bedoeld om kunstwerken in de openbare ruimte te kunnen plaatsen. Projecten duren gemiddeld genomen langer dan een jaar en zijn vaak gekoppeld aan stedenbouwkundige ontwikkelingen. Om flexibel met die ontwikkelingen te kunnen meebewegen is deze reserve ingesteld. Eind 2017 bedraagt de reservering 0,089 miljoen euro.

Cultuurconvenant
Bij de voorjaarsnota 2012 is besloten om de collegeambities te halveren waardoor het cultuurbudget met 1 miljoen euro is afgenomen vanaf 2015. Om deze daling in budget voor de jaren 2015, 2016 en 2017 te compenseren is in 2012 besloten om 2,5 miljoen euro te storten in de reserve Cultuurconvenant. In 2017 is in dit kader de resterende 0,500 miljoen euro onttrokken en ingezet voor de dekking van frictielasten die onder andere voortkwamen uit de afwikkeling van de cultuurnotaperiode 2013-2016.

Utrechtse Cultuurlening
Conform het raadsbesluit van 15 mei 2015 (kenmerk 14.010565) was 0,200 miljoen euro gereserveerd om het gehele financiële risico af te dekken van de Utrechtse Cultuurlening. Bij de Voorjaarsnota 2017 is vastgesteld dat zonder groot risico te lopen de risicoreserve kon worden teruggebracht van 100% risicodekking naar 50% risicodekking en 0,100 miljoen euro te onttrekken ten gunste van de algemene middelen.

Fonds Broedplaatsen
Wij hebben 0,701 euro gereserveerd om het financieel risico af te dekken van het borgstellingsfonds Creatieve Broedplaatsen dat onder beheer is geplaatst van de Triodos bank (raadsbesluit 14.002504).

TivoliVredenburg
Eind 2016 stond er een bedrag van 4,200 miljoen euro gereserveerd om de verwachte tekorten in 2015 en 2016 van TivoliVredenburg te dekken. Bij de verantwoording 2016 is besloten om een bedrag van 2,200 miljoen euro te onttrekken om het tekort van TivoliVredenburg in 2015 te financieren. Bij de tweede bestuursrapportage 2017 en de Voorjaarsnota 2017 is besloten om respectievelijk 1,9 miljoen euro te onttrekken voor de financiering van het tekort over 2016 en om het restant van 0,100 miljoen euro ten gunste van de algemene middelen te laten vallen.

Programmareserve Sport

Bedragen zijn in duizenden euro's

Sportpark Zoudenbalch
Wij reserveren voor de vervanging van de toplaag als gevolg van zeer intensief gebruik van de velden op het complex Zoudenbalch. Jaarlijks wordt hiervoor 0,048 miljoen euro aan de reserve toegevoegd. Hier staat tegenover dat de huurprijs op commerciële basis is. Bij de voorjaarsnota 2017 is besloten tot afroming van de reserves. Hier komt de onttrekking van 0,025 miljoen uit voort.

Nota kapitaal goederen Sport
De reservering is bestemd voor groot onderhoud aan de sportaccommodaties en is conform de nota kapitaalgoederen 2011- 2014 gevormd. De toevoeging van 0,044 miljoen euro is gedaan naar aanleiding van Amandement 2017/23

Programmareserve Vastgoed

Bedragen zijn in duizenden euro's

Vaste Activa
De reserve vaste activa wordt gebruikt voor het genereren van dekking voor de kapitaallasten voortkomend uit gemeentelijke bijdragen voor de investeringen.

Staatsliedenbuurt
Deze reservering is bestemd voor de uitvoering van het Project Staatsliedenbuurt. De reserve is niet meer nodig. project is eind 2014 opgeleverd.

Nota Kapitaalgoederen
De reservering is bestemd ter dekking van de kosten van het achterstallig onderhoud van Welzijnsaccommodaties. De reserve is opgeheven. het saldo is bij de bestedings- en dekkingsvoorstellen in de vaste activa reserve gestort.

Groot Onderhoud Maatschappelijk Vastgoed
De reserve is bestemd voor toekomstig groot onderhoud aan maatschappelijk vastgoed, zoals in het in het MPUV 2017 is aangegeven.

Reserve Vastgoedbeheer
De reserve dient ter dekking van bedrijfsrisico's (bijvoorbeeld onverwachte tekorten op de exploitatie en de ontwikkeling van panden/percelen) en tevens als egalisatie van het jaarlijkse resultaat op de vastgoedportefeuille. De exploitatie per perceel is over de levensduur sluitend, maar er blijven faseringsverschillen per jaar. Vooral bij nieuw gebouwde accommodaties is er in het begin een tekort doordat de jaarlijkse huurstijging pas na een aantal jaren groot genoeg is om de (gelijk blijvende) kapitaallasten te dekken.

Geactiveerde investeringen Vastgoed
De reserve Geactiveerde Investeringen Vastgoed wordt gebruikt voor het genereren van dekking voor de kapitaallasten voortkomend uit gemeentelijke bijdragen voor de investeringen.
De B&D voorstellen op het gebied van de vaste activa reserves lopen via deze reserves en worden doorgeboekt naar de vaste activa module.

Programmareserve Algemene Middelen en Onvoorzien

Bedragen zijn in duizenden euro's

Budgetstructuur Leidsche Rijn
Het saldo van de reserve Budgetstructuur Leidsche Rijn is in 2017 gedaald met 2,615 miljoen euro tot een nieuwe stand van 16,401 miljoen euro. Deze reserve is ingesteld in 1997 en is bestemd voor het opvangen van frictiekosten bij de realisatie van voorzieningen in Leidsche Rijn. Dit betreft vooral de kosten van tijdelijke voorzieningen, eerste inrichting van scholen en het verevenen van tijdelijke tekorten op de stelpost Budgetstructuur Leidsche Rijn. In 2017 zijn tijdelijke tekorten t/m 2016 verrekend voor een totaalbedrag van 2,254 miljoen euro. Voor eerste inrichting scholen is in 2017 een bedrag van 0,378 miljoen euro overgeheveld naar Onderwijs ten laste van deze reserve. Het restant van 0,017 miljoen euro bestaat uit:

• saldo van toevoeging en aanwending van structurele budgetten: -0,269 miljoen euro
• saldo van toevoeging en besteding van middelen ter dekking van kapitaallasten: 0,403 miljoen euro
• onttrekking ten behoeve van incidentele frictiekosten: -0,117 miljoen euro.

Reserve Muziekcentrum Vredenburg/Muziekpaleis
De bestemmingsreserve Muziekcentrum Vredenburg / Muziekpaleis is in 2012 ingesteld ter dekking van het opheffen van Muziekcentrum Vredenburg en van knelpunten bij de realisatie van het Muziekpaleis. Bij de doorlichting van deze reserve is 0,345 miljoen euro vrijgevallen conform besluit bij voorjaarsnota 2017 pagina 15 en 16. Er resteert eind 2017 nog een saldo voor het afdoen van verplichtingen van in totaal 0,100 miljoen euro.

Gezondheid ruimtelijke ontwikkeling
De bestemmingsreserve Gezondheid ruimtelijke ontwikkelingen is in 2012 ingesteld ten behoeve van intensivering op het terrein van gezondheid bij ruimtelijke ontwikkelingen. Conform besluit bij de programmabegroting 2017 zijn de gemaakte kosten van advisering voor een bedrag van 0,285 miljoen euro ten laste van de reserve gebracht. Bij de doorlichting van deze reserve is 0,102 miljoen euro vrijgevallen conform besluit bij voorjaarsnota 2017 pagina 15 en 16.

Decentralisatie sociaal domein
Deze reserve Decentralisaties sociaal domein is in 2014 ingesteld. Hij dient ter financiële dekking van de risico's voor de in- en uitvoering van de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. Bij de Voorjaarsnota 2016 zijn de risico's voor de Jeugdwet en de Wmo geïnventariseerd, geactualiseerd en geclusterd. Voor bepaling van de omvang is aangesloten bij de systematiek van de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen. Op basis daarvan is de benodigde omvang vastgesteld op 18 miljoen euro; 13 miljoen euro ter afdekking van de berekende risico’s en 5 miljoen euro voor innovatie.
Het saldo van de reserve is eind 2016 14 miljoen euro. In 2017 heeft een storting van 4 miljoen euro plaatsgevonden, zoals vastgelegd in het coalitie akkoord 2014-2018. Het risico-deel van de reserve 'Decentralisatie sociaal domein' is voor een bedrag van 13,0 miljoen euro vrij gevallen uit de bestemmingsreserve en opgenomen in de risicoparagraaf.

Muziekcentrum Vredenburg, frictiekosten 2009
De reserve MCV frictiekosten 2009 is bestemd voor de financiële dekking van de kosten als gevolg van een reorganisatie uit 2009. Een bedrag van 0,054 miljoen euro is onttrokken voor dekking van voor dat doel gemaakte kosten in 2016. Conform besluit bij voorjaarsnota 2017 is het saldo van deze reserve verlaagd met 0,018 miljoen euro. Dit bedrag is vrijgevallen in de algemene middelen.

Programmareserve Overhead

Bedragen zijn in duizenden euro's

Europese subsidies
De uitvoering van de Europese subsidieprogramma's loopt over de jaargrenzen heen. Door het instellen van een reserve kunnen de schommelingen in uitgaven en inkomsten worden ondervangen. De verwerking van het dekkingsvoorstel 2016 à 0,065 miljoen euro betreft het cofinancieringsdeel van de gemeente Utrecht voor het Europese Subsidie-programma 'Kansen voor West'. De toevoeging van 0,054 miljoen euro heeft betrekking op een correctieboeking in verband met een te hoge onttrekking in 2016.

ICT Investeringsprogramma
In de Voorjaarsnota 2011 zijn er voor het meerjarige ICT Investeringsprogramma incidentele en structurele budgetten toegekend. Omdat de uitvoering van de projecten in het kader van dit programma niet altijd synchroon loopt met de jaarsnedes van de toegekende budgetten, is er een reserve ICT Investeringen ingesteld. Zo kunnen schommelingen in de uitgaven en inkomsten opgevangen worden. Op basis van het bestedingsvoorstel bij de Jaarstukken 2016 is er een bedrag van 0,8 miljoen euro in de reserve ICT Investeringsprogramma gestort om dit op een later tijdstip aan te wenden voor de hoogst noodzakelijke en door de archiefinspecteur voorgeschreven herinrichting van een deel van het papieren archief dat blijkens steekproeven bij de overgang naar de digitalisering niet goed blijkt te zijn vastgelegd.

De onttrekking van 0,166 miljoen euro in 2017 heeft betrekking op de overboeking van dit bedrag naar de Vaste Activa Reserve in verband met de gereedmelding en activering van de projecten Datadistributie en BYOD uit het ICT Investeringsprogramma.

De onttrekking van 0,5 miljoen euro tenslotte is gebaseerd op een doorlichting van reserves en voorzieningen bij de Voorjaarsnota 2017, op grond waarvan besloten is dat dit bedrag kon vrijvallen.

Reserves ten bate van vaste activa

Bedragen zijn in duizenden euro's

Vaste Activa
Als het actief wordt gefinancierd met een incidentele interne bijdrage, wordt deze bijdrage in de vaste activareserve gestort. Instelling van een activareserve of toevoegingen daaraan vinden plaats op basis van een raadsbesluit bij de vaststelling of een wijziging van de begroting. Aan de reserve wordt vervolgens jaarlijks onttrokken om de bijbehorende afschrijvingslast te dekken. Kapitaallasten bestaan uit rente en afschrijving. De rentevergoeding op deze reserve wordt ingezet om de rentelast te dekken.

Overzicht van structurele onttrekkingen en stortingen in de reserves

Bedragen zijn in duizenden euro's

Bij de opstelling van dit overzicht is gekeken naar de Begrotingsmutaties van het jaar 2017. Voor zover de mutatie verder gaat dan de nu lopende meerjarenperiode is, per programma, de storting of onttrekking als structureel aangemerkt. Hierbij zijn de bestedings- en dekkingsvoorstellen van het jaar 2016 buiten beschouwing gelaten.
Bij de onttrekkingen aan reserves ten bate van vaste activa is beoordeeld of de onttrekking wordt aangewend ten behoeve van afschrijving op een actief. Dit leidt tot het bovenstaande overzicht.