Product	Begroot	Realisatie	Verschil
Klimaat en energie	253	209	44
Groen en Duurzaam	3.751	3.772	-22
Utrechtse Energie	3.250	5.458	-2.208
Lucht, geluid en externe veiligheid	1.186	1.205	-19
Bodemverontreiniging	4.943	2.899	2.043
Totaal saldo	13.382	13.545	-163

Doelstellingen

Doelstelling 1

In Utrecht besparen we energie en wekken we energie duurzaam op

Subdoelstelling

30% minder CO2 en 20% opwekking duurzame energie en 10 % van de daken heeft zonnepanelen in 2020

We beperken onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zoals olie en aardgas door energie te besparen en duurzaam lokaal op te wekken. De ambitie (stip aan de horizon) is een klimaat neutrale stad in 2030 en 30% minder CO2-uitstoot (ten opzichte van het basisjaar 2010), 20% lokale opwekking van duurzame energie in 2020 en 10% van de daken voorzien van zonnepanelen.

Effectindicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

E1.1.1

30% minder CO2 uitstoot in 2020

t.o.v. basisjaar 2010’

10% (17% per inwoner)

6% (15% per inwoner)

Verwacht maart 2019

10%

E1.1.2

20% opwekking van duurzame energie in 2020

n.v.t.

voorlopig niet beschikbaar

3,5%

Voorlopig niet beschikbaar

E1.1.3

10% van de daken heeft zonnepanelen in 2020

n.v.t.

4,5% (schatting)

Voorlopig niet beschikbaar

Uitwerken van de ambities op basis van het Energieplan en een nieuwe energieagenda 2016-2019

Op 8 maart 2017 werd in Utrecht de green deal aardgasloze wijken gesloten tussen het Rijk en 31 gemeenten. Utrecht was 1 van de eerste gemeenten die ook daadwerkelijk aan de slag ging. Overvecht-Noord werd geselecteerd als eerste bestaande wijk om in 2030 van het gas af te gaan.
Voor de transitie naar aardgasvrij werd in november 2017 de projectorganisatie opgezet en bezochten 420 particuliere woningeigenaren in Overvecht Noord de informatieavonden over de transitieaanpak naar een aardgasloze wijk. De gemeente Utrecht werkt hierin samen met drie corporaties, Stedin, Eneco en Energie-U in de Regietafel energietransitie.

In 2017 troffen we de voorbereidingen om samen met de regio vanaf 2018 te starten met een regionaal energieloket (jouwhuisslimmer.nl), waarbij huiseigenaren worden geïnformeerd over de mogelijkheden om hun huis te verduurzamen en te worden verbonden aan aanbieders.
Met onze prestatieafspraken tussen gemeente, corporaties en huurdersverenigingen wonnen we de Stookjerijk trofee voor meest groene prestatieafspraken.

In de verduurzaming van de energievoorziening hebben we stappen gezet. De warmtevisie werd vastgesteld in de raad, waardoor er een breed gedragen basis ligt voor een duurzame warmtevoorziening in de stad. We sloten een samenwerkingsovereenkomst met Eneco, waarbij we toewerken naar de verduurzaming van het warmtenet. Tevens vormden we een consortium met onder andere Engie, TNO, Eneco en Provincie om te kunnen gaan starten met proefboringen voor geothermie en organiseerden we een conferentie over geothermie om met stakeholders over deze vorm van duurzame opwekking in gesprek te gaan.

We gaven in 2017 via energieboxen 1.300 huurders advies over energiebesparing en werden bij corporatiewoningen 9.198 labelstappen gemaakt. Ook kreeg Utrecht met partners een Europese subsidie voor het project IRIS om in Kanaleneiland twaalf flats van Bo-Ex naar energieneutraal te brengen en nieuwe diensten te ontwikkelen om burgers gemakkelijker te laten kiezen voor energieneutrale oplossingen en diensten.

Het Energie Collectief Lage Weide (ECLW) groeide door naar ECUB (Energie Collectief Utrechtse Bedrijven) en is daarmee een voorbeeld voor andere steden in Nederland. Daarnaast werden de voorbereidingen getroffen om het Energiefonds Utrecht met leningen voor bedrijven en organisaties uit te breiden naar de provincie Utrecht, waardoor tevens de bijdrage voor Utrecht vergroot kan worden.

We kwamen bij 200 bedrijven in het kader van handhaving op de Wet milieubeheer, en grepen die momenten waar mogelijk aan om het gesprek te voeren om uiteindelijk naar energieneutraal te gaan.

In de nieuwe en prioritaire gebiedsontwikkelingen als Beurskwartier, Merwedekanaalzone en Leidsche Rijn verkenden we de mogelijkheden om maximale bijdrage van duurzame energieopwekking uit het gebied zelf te realiseren. In de Merwedekanaalzone is voor het eerst een marktconsultatie georganiseerd voor invulling van de duurzame energievoorziening voor gebied 5. In het Beurskwartier is gestart met een innovatieve manier om met partijen aan de slag te gaan om WKO’s op een slimme manier aan elkaar te koppelen.

Tot slot is een intensieve verkenning gestart naar de mogelijkheden voor grootschalige opwek van duurzame energie in Rijnenburg. Met bewoners, initiatiefnemers en grondeigenaren gingen we in gesprek over een energielandschap. Op basis van het raadsbesluit van 6 juli 2017 is een ontwerpbureau gestart met het ontwikkelen van vier scenario’s hiervoor. Tevens is, naar aanleiding van het raadsbesluit, een onafhankelijk procesbegeleider gestart. De intensieve verkenning en extra stappen in het proces hebben mede geleid tot een overschrijding van het budget zoals gemeld bij de 2e Berap.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

P1.1.1

Wonen: Labelstappen corporatiewoningen per jaar

n.v.t.

3.000

4.290

n.v.t.

9.198

n.v.t.

P1.1.10

Totaal aantal gecreëerde banen

n.v.t.

400

n.a.

n.n.b.

P1.1.2

Wonen: Totaal aantal energieambassadeurs

n.v.t.

100

P1.1.3

Wonen: Huurders campagne (totaal aantal uitgebrachte adviezen per jaar)

n.v.t.

200

858

750

1.180

1.000

P1.1.4

Wonen: Aantal nul-op-de meter woningen

n.v.t.

100

n.v.t.

Cijfers niet aanwezig.

P1.1.5

Bedrijven: Top 1.000 bedrijven Utrechtse dat in overheidsaanpak zit (% totaal aantal bedrijven)

n.v.t.

75%

85%

65%

85%

90%

P1.1.6

Bedrijven: Leningen verstrekt door het Energiefonds (in duizenden euro’s)

n.v.t.

4.000

2.300

5.000

600

2.000

P1.1.7

Aantal bedrijven vanuit de groep groot- en middenverbruikers dat bezocht is door handhaving per jaar

n.v.t.

200

213

200

P1.1.8

Duurzame opwek: geïnstalleerd vermogen zonnepanelen (MWp)

n.v.t.

15,3

15,9

Voorlopig niet beschikbaar.

P1.1.9

Wonen: Bewoners die één of meer isolatiemaatregelen hebben genomen

n.v.t.

58%

50%

60%

63%

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten

03-1-1-1	Uitvoeringsprogramma	207	18	103	103	178	75	0
Totaal Baten		207	18	103	103	178	75	0
Lasten

03-1-1-1	Uitvoeringsprogramma	8.317	8.517	7.091	7.356	9.618	-2.261	7.162
Totaal Lasten		8.317	8.517	7.091	7.356	9.618	-2.261	7.162
Saldo baten en lasten		-8.110	-8.500	-6.988	-7.253	-9.440	-2.186	-7.162
Toevoeging reserves		41	41	41	41	41	0	41
Onttrekking reserves		688	688	0	379	299	-80	100
Saldo na mutaties reserves		-7.463	-7.853	-7.030	-6.916	-9.182	-2.266	-7.104
Bedragen zijn in duizenden euro's

Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.

Uitvoeringsprogramma

Bij de 2 ^e berap is aangegeven dat door de ontwikkelingen rond warmte (0,140 mln) en het traject rond het energielandschap Rijnenburg en Reijerscop (0,460 miljoen euro) een tekort van 0,600 miljoen euro werd verwacht op de uitvoering van het programma.
Uiteindelijk is in de realisatie voor Rijnenburg een tekort van 0,470 miljoen euro gerealiseerd en voor de ontwikkelingen rond warmte 0,143 miljoen euro.

In eerdere jaren zijn aan de reserve Utrechtse Energie middelen toegevoegd voor het maatregelen die betrekking hebben op gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed. In 2017 zijn deze middelen beschikbaar gesteld. Dit leidt tot extra lasten van 1,658 miljoen euro in 2017. Omdat deze lasten betrekking hebben op gelabelde middelen in de reserve worden deze opgenomen in de besteding en dekkingsvoorstellen.
Het gaat om de volgende posten:

Energiebesparende maatregelen binnen ons eigen vastgoed (0,870 miljoen euro)
Verduurzaming van gemeentelijke gebouwen (0,310 miljoen euro)
Maatschappelijk vastgoed zoals is vastgesteld door de raad op 5-11-2013 in de beleidsregel maatschappelijk vastgoed (0,478 miljoen euro).

Meer details

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten
03-1-1-1	Uitvoeringsprogramma
6435	Klimaat en energie	207	6	103	103	140	37	0
6439	Utrechtse Energie	0	12	0	0	37	37	0
Totaal Baten		207	18	103	103	178	75	0
Lasten
03-1-1-1	Uitvoeringsprogramma
6435	Klimaat en energie	520	430	419	356	349	6	260
6438	Groen en Duurzaam	4.122	4.205	3.710	3.751	3.772	-22	3.837
6439	Utrechtse Energie	3.675	3.882	2.963	3.250	5.496	-2.246	3.066
Totaal Lasten		8.317	8.517	7.091	7.356	9.618	-2.261	7.162
Saldo baten en lasten		-8.110	-8.500	-6.988	-7.253	-9.440	-2.186	-7.162
Toevoeging reserves		41	41	41	41	41	0	41
Onttrekking reserves		688	688	0	379	299	-80	100
Saldo na mutaties reserves		-7.463	-7.853	-7.030	-6.916	-9.182	-2.266	-7.104
Bedragen zijn in duizenden euro's

Investeringen

Voor deze subdoelstelling zijn investeringen niet van toepassing.

Subsidies

Prestatie- doelstelling	Subsidie- doelstelling	Omschrijving Subsidiedoelstelling	Begroting 2017	Realisatie 2017	Verschil
	Utrecht groen en duurzaam	Bijdrage aan Stichting Utrecht Natuurlijk ter ondersteuning van aantrekkelijke, laagdrempelige locaties, talrijke initiatieven door co-creatie en samenwerking op gebied van natuur, milieu en groen in de stad Utrecht.	3.125	3.125	0
	Dierenweides	Bijdrage aan exploitatie dierenweides.	42	35	0
	Maatschappelijk Vastgoed	Mogelijk maken duurzame investeringen in panden van maatschappelijke instellingen.	250	477	0
	Energiefonds Utrecht	Subsidie aan het Energiefonds Utrecht zodat zij financiële ondersteuning kunnen bieden in de vorm van leningen, garantstellingen en participaties.	183	0	0
	Vouchers energieadviezen bewoners	Vergoeding van 220 euro voor burgers die naar aanleiding van een energieadvies een energiemaatregel laten uitvoeren.	35	0	0
	Fonds Energieke Initiatieven	Inwoners stimuleren met initiatieven in de stad om de CO2 uitstoot te verminderen door energie te besparen of duurzame energie op te wekken.	80	133	0
	Duurzame monumentenadviezen	Duurzame monumentenadviezen	0	18	0
	Zonnebolierprojecten	Het financieel ondersteunen van initiatieven van de aanschaf en plaatsing van een zonneboiler voor huurders en eigenaren van woningen in Utrecht.	3	1	0
	Collectieve zonne-energie projecten	Ondersteunen van collectieve projecten voor zonne-energie	0	43	0
Totaal Prestatiedoelstelling 1.1.1 Uitvoeringsprogramma			3.718	3.832	0
Totaal Subdoelstelling			3.718	3.832	0
Bedragen zijn in duizenden euro's

Klik hier om naar het overzicht van de subsidies te gaan.

Doelstelling 2

Utrecht is een stad met een gezonde, stille en veilige leefomgeving

Subdoelstellingen

We willen méér dan alleen voldoen aan de wettelijke eisen voor externe veiligheid en geluid

Te hoge geluidbelasting in de woon- en werkomgeving kan tot gezondheidsproblemen leiden (zoals ernstige hinder slaapverstoring). Ook binnen de wettelijke normen voor geluid kunnen gezondheidsproblemen ontstaan. Bij ruimtelijke ontwikkelingen stelden we daarom aanvullende randvoorwaarden ter verbetering van het akoestisch woon- en leefklimaat.

Effectindicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

E2.1.1a

Het percentage inwoners dat vaak overlast van verkeerslawaai ervaart

2010

≤22%

27%

<22%

Nog niet bekend

22%

E2.1.1b

De risico's en locaties van transport en gebruik gevaarlijke stoffen zijn bekend en beheerst

Gegevens gepubliceerd op www.risicokaart.nl

Aanvullend aan de wet voorwaarden stellen voor geluid bij ruimtelijke ontwikkelingen. Kansen aangrijpen om bestaande knelpunten te verbeteren. Reguleren transport gevaarlijke stoffen

Geluid
In het Koersdocument voor de Cartesiusdriehoek en de Omgevingsvisie Merwedekanaalzone is opgenomen dat we vanuit de ambitie voor gezonde verstedelijking streven naar een waarde voor geluid die minimaal vijf decibel onder de maximale ontheffingswaarde van de wet ligt.
In bestemmingsplannen in de uitleggebieden (zoals Leidsche Rijn) werd in 2017 conform het geluidbeleid al aan vijf decibel strengere grenswaarden voor binnenstedelijke wegverkeer getoetst om de akoestische ambitie voort te zetten. Deze strengere eis is toegepast bij de ontwikkeling van enkele ruimtelijke plannen voor nieuwe woningen aan ’t Zand. In de EU-geluidkartering zien we minder geluidshinder in deze wijken.

Aanvullend aan de wettelijke grenswaarden overal in Utrecht wordt geëist dat elke nieuwe woning tenminste één geluidsluwe gevel heeft waar je het raam open kan zetten zonder lawaai binnen te krijgen. Deze aanvullende eis beïnvloedt regelmatig de planvorming en/of uitwerking. Voorbeeld waar dit in 2017 heeft gespeeld is bij de bouwplannen aan de Vleutensebaan.

Ook bij de transformatie van kantoren naar woonruimte worden akoestische eisen gesteld die tot aanvullende geluidsmaatregelen kunnen leiden. Voorbeelden van dergelijke transities zijn voormalige kantoorpanden aan de Gerbrandystraat en het Rachmaninoffplantsoen. Hier moeten bouwkundige maatregelen getroffen worden ten behoeve van een geluidluwe gevel.

De Waterlinieweg is – bovenop de wettelijke eisen - voorzien van een geluidsreducerend wegdek (SMA-NL8G+). Bij de planvorming over de NRU is in het kader van ‘best beschikbare technieken’ gekozen om sterk geluidsreducerend asfalt (dubbellaags ZOAB fijn) toe te gaan passen.

In 2017 is het laatste deel van de benodigde geluidisolatie bij woningen langs de Uithoflijn (Vaartsestraat, Pelikaanstraat en Oude Houtensepad) uitgevoerd. Ook vanwege de aanleg van de busbaan Transwijk (HOV Zuidradiaal - Z80) is gestart met het isoleren van de woningen; dit project loopt door tot in 2019.
De Lessinglaan/Haydnlaan kent een gecombineerde aanpak van geluids- en warmte-isolatie. De uitwerking van het geluidsisolatie-onderzoek is doorgeschoven naar 2018. Voor een project aan de Balijelaan is een voorbereidingssubsidie verkregen vanuit het rijk. Dit project wordt in 2018 opgestart.
Uit de inwonersenquête 2017 blijkt dat het aantal mensen dat in 2017 aangaf vaak last te hebben van verkeerslawaai met 27% gelijk is gebleven.
In 2017 is de vijfjaarlijkse EU-geluidkaart opgesteld. Uit de geluidsberekeningen volgt dat het percentage woningen boven de 55 decibel ongeveer gelijk is gebleven en dat de hoeveelheid (ernstige) geluidshinder is afgenomen. Dit is onder andere het resultaat van het streven naar een lagere geluidbelasting bij ruimtelijke ontwikkelingen.

Externe veiligheid
Belangrijke ontwikkellocaties waar we in 2017 aan normen voor externe veiligheid (zowel ten aanzien van transportroutes, inrichtingen als buisleidingen) hebben getoetst, waren Kruisvaartkwartier (nabij het stationsgebied) en Holland Casino Winthontlaan 8-10, Merwedekanaalzone. We richten ons bij externe veiligheid in de eerste plaats op het voorkomen van het ontstaan van gevaarlijke situaties. Bij bestaande situaties met hoge risiconiveaus richten wij ons tevens op het voorkomen van een verdere toename van die risiconiveaus. In 2017 hebben wij veiligheidsaspecten beoordeeld bij de (concept) vergunningaanvraag van één bedrijf dat onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) valt. Het vergunningstraject zal in 2018 afgerond worden.

In 2017 is een vergunning verleend voor een bestemmingswijziging van een gebouw aan de Franciscusdreef, gelegen binnen de risicocontour van de Vechtsebanen. Daarmee werd gebruik gemaakt van de mogelijkheid om, conform de nota externe veiligheid, af te wijken van de beleidskeuze over het plaatsgebonden risico voor inrichtingen.

Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over gemeentelijke wegen moet de vervoerder een ontheffing vragen. Wij toetsen daarbij in overleg met de politie en de brandweer of het transport op de juiste manier plaatsvindt en in de ontheffing bepalen wij de veiligste route die de transporteur moet gebruiken. Het gaat om stoffen zoals LPG en propaan.
In 2017 hebben wij in verband met wijzigingen van bedrijfssituaties diverse keren gegevens over externe veiligheid geleverd aan het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS). Daarnaast is een bijdrage geleverd aan een provincie-brede verbeteringsslag van het register.

In verband met de planvorming rond de NRU is in beeld gebracht wat, bij de verschillende varianten, de consequenties zijn ten aanzien van het transport van gevaarlijke stoffen en het effect op risicocontouren langs de NRU.

In 2017 hebben we de ontwikkelingen rond de aantallen transporten met gevaarlijke stoffen over het spoor nauwgezet gevolgd. Uit de realisatiecijfers 2017 van Prorail tot en met het derde kwartaal blijkt dat de aantallen transporten nog steeds niet in overeenstemming waren met het basisnet. Wel is een sterke verbetering waargenomen ten opzichte van 2016, dankzij maatregelen die zowel door Prorail als door het ministerie zijn genomen. Voor 2018 wordt een verdere verbetering verwacht.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

P2.1.1

Aantal woningen gesaneerd/geïsoleerd voor geluid

175

circa 24 Uithoflijn; circa 20 project Lessinglaan

17 (t.g.v. Uithoflijn)

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten

03-2-1-1	Preventieve maatregelen lucht, geluid en	0	63	61	61	73	12	61
Totaal Baten		0	63	61	61	73	12	61
Lasten

03-2-1-1	Preventieve maatregelen lucht, geluid en	1.211	1.374	1.223	1.247	1.279	-32	1.276
Totaal Lasten		1.211	1.374	1.223	1.247	1.279	-32	1.276
Saldo baten en lasten		-1.211	-1.311	-1.162	-1.186	-1.205	-19	-1.215
Toevoeging reserves		0	0	0	0	0	0	0
Onttrekking reserves		0	0	0	0	0	0	0
Saldo na mutaties reserves		-1.211	-1.311	-1.162	-1.186	-1.205	-19	-1.215
Bedragen zijn in duizenden euro's

Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.

Preventieve maatregelen lucht, geluid en

De baten zijn per saldo 0,012 miljoen euro hoger dan begroot door een doorbelasting aan de Provincie Utrecht voor projectleiding geluidwerend maatregelen Uithoflijn en de lasten zijn 0,031 miljoen euro hoger door overige kleine verschillen.

Meer details

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten
03-2-1-1	Preventieve maatregelen lucht, geluid en
6430	Lucht, geluid en externe veiligheid	0	63	61	61	73	12	61
Totaal Baten		0	63	61	61	73	12	61
Lasten
03-2-1-1	Preventieve maatregelen lucht, geluid en
6430	Lucht, geluid en externe veiligheid	1.211	1.374	1.223	1.247	1.279	-32	1.276
Totaal Lasten		1.211	1.374	1.223	1.247	1.279	-32	1.276
Saldo baten en lasten		-1.211	-1.311	-1.162	-1.186	-1.205	-19	-1.215
Toevoeging reserves		0	0	0	0	0	0	0
Onttrekking reserves		0	0	0	0	0	0	0
Saldo na mutaties reserves		-1.211	-1.311	-1.162	-1.186	-1.205	-19	-1.215
Bedragen zijn in duizenden euro's

Investeringen

Voor deze subdoelstelling zijn investeringen niet van toepassing

Subsidies

Voor deze subdoelstelling zijn subsidies niet van toepassing.

De bodem is geschikt voor het gewenste gebruik, zonder gevaar voor de gezondheid

Ons lange termijn doel is het voorkomen van nieuwe verontreiniging van de bodem. Waar de bodem verontreinigd is en risico's voor de gezondheid bestaan, zorgen we ervoor dat de bodem weer geschikt wordt voor het gewenste gebruik. Daarnaast zorgen we ervoor dat de ondergrond optimaal gebruikt kan worden door onze regie op de ondergrond te versterken.

Milieuhygiënisch gestage verbetering van de kwaliteit

We willen gestage kwaliteitsverbetering van de bodemkwaliteit en tenminste realiseren van het standstill beginsel (als de milieukwaliteit in een gebied beter is dan de geldende eisen mag dit relatief schone gebied niet verslechteren).

Effectindicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

E2.2.1

Vracht verontreiniging (de nog aanwezige verontreiniging in het grondwater)

2013

1.350 kg

niet bepaald

1.120 kg

976 kg

1.110 kg

E2.2.2

In 2018 zijn de vijf locaties die gebiedsgerichte aanpak belemmeren gesaneerd

2015

20%

50%

Beheren van de ondergrond

In 2017 is de uitvoering van de gebiedsgerichte aanpak verder uitgevoerd volgens de 3 beleidsprincipes:
Beschermen, verbeteren en benutten.
In het gebiedsplan zijn vijf locaties benoemd die een risico vormen voor de schone gebieden en gesaneerd moeten worden. De vijf locaties zijn de Reactorweg 11-Atoomweg 12, Amsterdamsestraatweg 312-314, Jutfaseweg 226, Vrouwjuttenstraat en Notebomenlaan 5. Op de Reactorweg 11-Atoomweg 12, Amsterdamsestraatweg 312-314 en Jutfaseweg 226 worden onderzoeken ter voorbereiding van de daadwerkelijke sanering afgerond. Vrouwjuttenstraat en Notebomenlaan zijn in 2017 opgestart. Een nieuwe spoedlocatie is lood in Lombok. Hierbij is in meerdere achtertuinen lood aangetroffen wat tot risico’s leidt. De locatie wordt verder onderzocht in 2018 en in 2019 gesaneerd.
In 2017 is het meetnet ten behoeve van het gebiedsplan uitgebreid met boringen en is een nieuwe meetronde gestart. Dit loopt door tot halverwege 2018.

In 2017 heeft de gemeente samen met de provincie gewerkt aan de invulling van de in 2016 getekende de Utrechtse Bodemenergie Agenda en zijn de verschillende deelprojecten gestart, waaronder de Verordening Bodemenergiesystemen. Deze Verordening is bedoeld om de gemeente de bevoegdheid te geven regie te voeren op bodemenergiesystemen en er daarmee voor te zorgen dat bodemenergie beter en meer benut wordt. De Verordening ligt ter inzage en wordt naar verwachting in 2018 aan de raad voorgelegd.

De drie beleidspijlers van beschermen, verbeteren en benutten zijn binnen de gemeentelijke beleidsontwikkelingen ondergebracht in de omgevingsvisie 1.0 van het project Beter Bestemmen. In 2017 is een pilot opgestart om het kwalitatieve grondwaterbeheer een plek te geven in de omgevingsvisie 2.0 onder de Omgevingswet.
De sanering van de west plas van de Nedereindse Plas is eind 2016 afgerond en in 2017 heeft de RUD ingestemd met het resultaat. Er is gestart met de voorbereiding van de aanpak van de Oostplas met een aanvullend onderzoeksprogramma, die extra informatie moet geven over kwaliteit oppervlakte water en grondwater, opbouw en stabiliteit oevers.
Eind 2017 is (met financiële steun van het Rijk) gestart met onderzoek naar de afbouw van de nazorg van het Griftpark. Het doel van het onderzoek is om of de eeuwigdurende nazorg van het Griftpark eindig te maken of om de nazorg eeuwigdurend voort te zetten tegen minimale kosten. Dit onderzoek loopt t/m 2019.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

P2.2.1

Raadpleging bodeminformatiesystemen

2015

10.000

9.256

10.000

8.180

9.500

P2.2.2

Aantal nieuwe betalende deelnemers aan het gebiedsplan

2015

P2.2.3

In 2020 zijn de vijf locaties die gebiedsgerichte aanpak belemmeren gesaneerd

2015

50%

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten

03-2-2-1	Schone bodem	3	361	3	3	82	79	3
Totaal Baten		3	361	3	3	82	79	3
Lasten

03-2-2-1	Schone bodem	4.124	2.788	2.481	4.946	2.981	1.965	2.515
Totaal Lasten		4.124	2.788	2.481	4.946	2.981	1.965	2.515
Saldo baten en lasten		-4.121	-2.427	-2.478	-4.943	-2.899	2.043	-2.512
Toevoeging reserves		0	0	0	0	0	0	0
Onttrekking reserves		100	100	0	2.256	2.256	0	0
Saldo na mutaties reserves		-4.021	-2.327	-2.478	-2.687	-643	2.043	-2.512
Bedragen zijn in duizenden euro's

Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.

Schone bodem

Baten
De baten zijn per saldo 0,079 miljoen euro hoger. De baten zijn 0,107 miljoen euro hoger door ontvangen bijdragen voor het gebiedsplan, de baten zijn 0,032 miljoen euro lager door de verrekening van een eerdere factuur voor het project Nedereindseplas en door overige verschillen zijn de baten 0,004 miljoen euro hoger.

Lasten
De lasten zijn per saldo 1,965 miljoen euro lager.

De voorbereiding van de uitvoer van de vervanging van de apparatuur van het Griftpark is in 2017 gestart, van het budget van 1,600 miljoen euro is 0,103 miljoen euro uitgegeven, waardoor de lasten 1,497 miljoen euro lager zijn.
De lasten zijn 0,110 miljoen euro hoger door de kosten voor het project Onderzoek afbouw Griftpark, voor de dekking hiervan is een bijdrage van het Rijk beschikbaar..
De milieukundige begeleiding en evaluatie van de aanvullende werkzaamheden aan folieconstructie in de Nedereindseplas waren niet begroot, waardoor de lasten 0,164 miljoen euro hoger zijn.
Daarnaast zijn de lasten 0,742 miljoen euro lager omdat grote ingrepen in de spoedlocaties nog niet zijn uitgevoerd en door minder benodigde inzet voor meldingen; hiervan is in 2018 alsnog 0,300 miljoen euro nodig voor de spoedlocaties.

Meer details

Omschrijving		Actuele begroting 2016	Reali- satie 2016	Nominale begroting 2017	Actuele begroting 2017	Reali- satie 2017	Verschil actueel/ realisatie	Actuele begroting 2018
Baten
03-2-2-1	Schone bodem
6434	Bodemverontreiniging	3	361	3	3	82	79	3
Totaal Baten		3	361	3	3	82	79	3
Lasten
03-2-2-1	Schone bodem
6434	Bodemverontreiniging	4.124	2.788	2.481	4.946	2.981	1.965	2.515
Totaal Lasten		4.124	2.788	2.481	4.946	2.981	1.965	2.515
Saldo baten en lasten		-4.121	-2.427	-2.478	-4.943	-2.899	2.043	-2.512
Toevoeging reserves		0	0	0	0	0	0	0
Onttrekking reserves		100	100	0	2.256	2.256	0	0
Saldo na mutaties reserves		-4.021	-2.327	-2.478	-2.687	-643	2.043	-2.512
Bedragen zijn in duizenden euro's

Investeringen

Voor deze subdoelstelling zijn investeringen niet van toepassing.

Subsidies

Voor deze subdoelstelling zijn subsidies niet van toepassing.

Minimaal voldoen aan de wettelijke EU-normen voor fijn stof en stikstofdioxide

Jaarlijks verschijnt medio oktober/november een landelijke rapportage over het voorgaande jaar. De gegevens over de luchtkwaliteit in 2017 komen dus pas in de tweede helft van 2018 beschikbaar. Uit de landelijke Monitoringsrapportage Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit komt naar voren dat landelijk de gemiddelde concentraties stikstofdioxide, fijn stof (PM _2,5 ) en roet (EC) in 2016 licht is gestegen en voor fijn stof (PM ₁₀ ) licht is gedaald. Voor 2017 wordt een lichte verlaging van de jaargemiddelde concentraties verwacht voor stikstofdioxide, fijn stof en EC.

In 2016 zien we voor fijnstof (PM ₁₀ ) een lichte verbetering en voor de fijnere fractie van fijn stof (PM _2,5 ) een zeer lichte verslechtering. Voor 2017 wordt voor beide soorten fijnstof een lichte verbetering verwacht. In 2016 bedroeg de grootschalige achtergrondconcentratie voor fijn stof in de gemeente Utrecht 19,5 μg/m³, net onder de WHO-advieswaarde van 20 μg/m³. De berekende concentraties langs (drukke) wegen in de gemeente Utrecht zijn vrijwel allemaal hoger dan de WHO-advieswaarde, tot maximaal circa 23 μg/m³.

De landelijke Monitoringsrapportage laat zien dat er voor het jaar 2016 in Utrecht geen (potentiële) overschrijdingen waren van de EU-grenswaarden voor fijn stof (PM2,5 en PM10). Ook voor 2017 verwachten we geen overschrijdingen van de EU-grenswaarden voor fijn stof.

Voor Utrecht laat de Monitoringsrapportage NSL 2017 voor het jaar 2016 één overschrijding zien van de Europese jaargemiddelde grenswaarde voor stikstofdioxide langs de Graadt van Roggenweg. Daarnaast worden er 23 bijna-overschrijdingen berekend voor stikstofdioxide. In vergelijking met vorig jaar, toen er één knelpunt was en 21 bijna-overschrijdingen, is dit een lichte verslechtering. Door de verbetering van de achtergrondconcentraties voor stikstofdioxide en lagere emissiefactoren is de verwachting voor 2017 dat de concentraties licht dalen, maar verwachten we nog wel dezelfde overschrijding langs de Graadt van Roggenweg.

Een uitvoeringsagenda luchtkwaliteit om ons streven naar het bereiken van de WHO advieswaarde voor fijn stof richting te geven is niet opgesteld. De reden hiervan is dat het RIVM-onderzoek [Gezonde omgeving (GO) Utrecht)] en het RoyalHaskoningDHV-onderzoek 'Verkenning aanvullende luchtkwaliteitmaatregelen Utrecht' nog onvoldoende handvatten bieden om een dergelijke uitvoeringsagenda op te stellen. Nader onderzoek is hiervoor noodzakelijk.

Effectindicator

Nulmeting

Doelstelling 2016

Realisatie 2016

Doelstelling 2017

Realisatie 2017

Doelstelling 2018

Toelichting & details

E2.3.1a

WHO advieswaarden fijnstof PM10 en PM2,5 realiseren

2015

Dalende trend fijnstof

licht dalende trend

Dalende trend fijnstof

Niet bekend. Volgt in najaar 2018.

Voortzetting dalende trend

E2.3.1b

Jaargemiddelde concentratie fijnstof (PM10). Wettelijke norm: 40 µg/m³

2011

Dalende trend fijnstof

maximaal 23 μg/m3

Dalende trend fijnstof

Niet bekend, realisatie volgt in najaar 2018.

maximaal 23 µg/m3

E2.3.1c

Aantal overschrijdingsdagen fijnstof (PM10). Wettelijke norm: maximaal 35 dagen overschrijding van daggemiddelde van 50 µg/m³

2011

Dalende trend fijnstof

maximaal 11 dagen

Dalende trend fijnstof

Niet bekend, realisatie volgt in najaar 2018.

maimaal 11 dagen

E2.3.1d

Jaargemiddelde concentratie stikstofdioxide (NO2). Wettelijke norm: 40 µg/m³

2011

Dalende trend stikstofdioxide

maximaal 42µg/ m3e

Dalende trend stikstofdioxide

Niet bekend, realisatie volgt in najaar 2018.

maximaal 40µg/ m3e

E2.3.1e

Aantal overschrijdingen stikstofdioxide (NO2). Wettelijke norm: max. 18 keer overschrijding van uurgemiddelde van 200 µg/m³

2011

Dalende trend stikstofdioxide

0 dagen

Dalende trend stikstofdioxide

Niet bekend, realisatie volgt in najaar 2018.

0 dagen

Uitvoeren maatregelen Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL), inclusief jaarlijkse monitor en bijsturing

De resultaten van het door het RIVM uitgevoerde onderzoek “Gezonde Omgeving Utrecht (GO! Utrecht),
Handelingsperspectieven voor een gezonde leefomgeving” zijn begin januari 2018 aangeboden aan de gemeenteraad, tezamen met het RoyalHaskoningDHV-onderzoek “Verkenning aanvullende luchtkwaliteitmaatregelen Utrecht - Een verkenning naar de mogelijke effecten van de aanvullende luchtkwaliteitsmaatregelen ter verbetering van de volksgezondheid in de stad Utrecht”.

De maatregelen uit het Uitvoeringsprogramma Gezonde lucht 2013-2015 en het Nationaal Samenwerkingsprogramma Lucht zijn uitgevoerd. Daarnaast is de luchtkwaliteit gemonitord, zowel met metingen als met berekeningen. De gemeentelijke NSL-Monitoringsrapportage 2017 bespreekt kort de eind oktober 2017 verschenen landelijke NSL-Monitoringsrapportage en zoomt vervolgens in op de Utrechtse situatie. Daarbij wordt ook aandacht geschonken aan de trendmatige ontwikkeling van de luchtkwaliteit, de mate van blootstelling aan luchtverontreiniging in relatie tot gezondheid, de verbetering van de luchtkwaliteit in relatie tot Motie2015/78 en de stand van zaken van ‘In Betekenende Mate-projecten’ (IBM-projecten) en maatregelen. Tegelijkertijd met de gemeentelijke NSL-Monitoringsrapportage is de gemeentelijke Luchtmeetnetrapportage over het meetjaar 2016 uitgebracht.

Prestatie-indicator		Nulmeting	Doelstelling 2016	Realisatie 2016	Doelstelling 2017	Realisatie 2017	Doelstelling 2018	Toelichting & details
P2.3.1	Zie programma Bereikbaarheid voor NSL-maatregelen

Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.

Wij ramen de baten en lasten van prestatiedoelstelling 2.3 om het programma Bereikbaarheid onder subdoelstelling 1.3.

Verplichte BBV Indicatoren

Om een eenduidig beeld te vormen over de beleidsresultaten van de gemeente en gemeenten onderling te kunnen vergelijken zijn er een aantal wettelijke verplichte indicatoren bij de programma’s opgenomen.

Voorheen was de indicator 'hernieuwbare elektriciteit' opgenomen als BBV-indicator. Bron voor het invullen deze indicator was de 'klimaatmonitor' van Rijkswaterstaat. Vanaf 2016 kan Rijkswaterstaat niet meer beschikken over de gegevens van de regionale netbeheerders over het opgesteld vermogen zonne-energie. Daardoor kan de totale hoeveelheid hernieuwbare elektriciteit niet meer in beeld worden gebracht. Reden hiervoor is een wijziging in de privacywetgeving.
Gemeenten, waaronder Utrecht, hebben opdracht gegeven aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) om de gegevens van de netbeheerders en de gegevens uit de SDE-regeling te verwerken en aan te leveren. Dit betekent dat vanaf volgend jaar de gegevens waarschijnlijk weer beschikbaar zijn.

Beleidsnota's

Utrecht, energiek middelpunt van het land - Energieplan Utrecht (vastgesteld op 14 januari 2016) (pdf, 1,2 MB)
Warmtevisie (vastgesteld op 2 november 2017) (pdf, 3,8 MB)
Duiding van het College bij het Energieplan (vastgesteld op 14 januari 2016) (pdf, 1,7 MB)
Uitvoeringsprogramma Gezonde lucht voor Utrecht 2013-2015 (vastgesteld oktober 2013) (pdf, 1,2 MB)
Geluidnota (herzien in 2014) (pdf, 1,9 MB)
Actieplan Geluid (herzien in 2014) (pdf, 1,2 MB)
Nota bodembeheer 2017-2027 'Gronding werken 4' (vastgesteld op 14 september 2017) (pdf, 10,6 MB)
Gebiedsgericht Grondwaterbeleid (vastgesteld op 12 mei 2009) (pdf, 2,1 MB)
Nota Externe veiligheid (vastgesteld op 13 maart 2007) (pdf, 1,8 MB)

Overzicht per prestatiedoelstelling Meerjaren

Omschrijving prestatiedoelstelling		Actuele Begroting 2016	Realisatie 2016	Actuele begroting 2017	Realisatie 2017	Actuele begroting 2018
03-1-1-1	Uitvoeringsprogramma	7.463	7.853	6.916	9.182	7.104
	Preventieve maatregelen lucht, geluid en	1.211	1.311	1.186	1.205	1.215
03-2-1-1

03-2-2-1	Schone bodem	4.021	2.327	2.687	643	2.512
Totaal		12.695	11.491	10.789	11.031	10.831

Bedragen zijn in duizenden euro's

Duurzaamheid

Saldo

Subdoelstelling

Subdoelstellingen