Retributies

Het aanvragen van een paspoort of een rijbewijs of een vergunning om een dakkapel te bouwen en het sluiten van een huwelijk zijn voorbeelden van dienstverlening die aan individuele burgers wordt verleend. Met retributies kan de gemeente (een deel van) de kosten die gemaakt worden met de dienstverlening verhalen op de burger die om de dienstverlening vraagt.

Retributies zijn leges, gelden of rechten. De legesverordening is de meest algemene verordening. Hieronder vallen onder meer de aanvragen voor paspoorten en rijbewijzen en het sluiten van een huwelijk. De leges voor de aanvraag van een omgevingsvergunning is ondergebracht in een aparte verordening. Met de brug- schut- en havengelden en de marktgelden vraagt de gemeente een vergoeding voor de kosten van het bedienen van de bruggen en schutten, het gebruik van de havens en het mogelijk maken van de markten in de stad. De rechten begraafplaatsen zien op de kosten die de gemeentelijke begraafplaatsen oproepen.

De gemeentewet vereist dat de begrote opbrengsten van de retributies de begrote kosten niet overstijgen. Deze opbrengstlimiet geldt per verordening als geheel. Dat houdt in dat binnen een verordening sommige tarieven meer dan honderd procent kostendekkend mogen zijn, terwijl andere minder dan honderd procent kostendekkend zijn.

Kostendekkendheid
In het schema hierna is zijn de kosten en opbrengsten weergegeven. Ook is de kostendekkendheid weergegeven. Voor de toepassing van artikel 229 Gemeentewet is alleen de kostendekkendheid op begrotingsbasis van belang.

Begroting actueel

Realisatie

Lasten

Baten

%

Lasten

Baten

%

Algemeen (geen programma)

1

1

100

1

1

100

Bewoners en bestuur

  • Huwelijk en partnerschap

1.381,3

472,4

34,20

1.215,1

464,0

38,19

  • Uittreksels/ afschriften

1.222,6

858,0

70,18

1.180,8

790,3

66,93

  • Reisdocumenten

5.079,7

4.829,7

95,08

4.857,3

4.762,7

98,05

  • Rijbewijzen

1.370,2

1.294,8

94,50

1.306,6

1.298,8

99,40

Bereikbaarheid

  • Leges

371,0

202,2

54,5

469,5

215,1

45,8

Beheer openbare ruimte

  • Vergunningen openbare ruimte

1.031,2

1.063,8

103,2

957,8

976,8

102,0

  • Evenementen

822,1

369,4

44,9

839,0

391,2

46,6

Openbare orde en veiligheid

  • Vergunning voetbalwedstrijden

19,2

14,5

75,5

17,6

12,1

68,7

  • Horeca

563,4

279,6

49,6

646,0

365,0

56,5

  • Kansspelen

25,1

33,6

133,6

12,9

16,5

128,3

  • Prostitutie

226,0

47,5

21,0

10,9

2,0

18,4

Wonen en monumenten

  • Woonruimtezaken

328,5

246,9

75,1

398,5

335,7

84,3

  • Bestemmingsplannen

2.003

499

24,9

2.158

648

30,0

  • Archeologie

61

61

99,7

71

71

93,15

Totaal legesverordening

12.502

9.821

78,5

14.142

10.350

73,2

Wonen en monumenten

  • Leges omgevings-

vergunning

12.927,5

12.912,0

99,9

11.818,7

11.970,9

101,3

Beheer openbare ruimte

  • Begraafplaatsrechten

1.055

881

83,5

1.085

944

87,0

  • Brug- schut- en havengelden

1.242

669

53,9

1.384

620

44,8

  • Marktgelden

722

710

98,4

664

595

89,6

Totaal

28.448

24.993

87,8

29.094

24.480

84,1

Bedragen zijn in duizenden euro's

Leges Bewoners en bestuur
Publiekszaken kent relatief veel dienstverlening waarvan het in rekening te brengen tarief aan een wettelijk maximum is gebonden, zoals de paspoorten en de rijbewijzen. Publiekszaken werkt hard aan het aanbieden van de dienstverlening tegen lagere kosten. Veel producten vereisen echter een minimaal aantal handelingen die bovendien worden voorgeschreven door wet- en regelgeving. Dat beperkt de mogelijkheid om grote kostenreducties te bewerkstelligen.

Vanaf 2019 is er sprake van een sterke daling in het aantal aanvragen van paspoorten en identiteitskaarten. Dit komt doordat in 2014 de geldigheidsduur voor paspoorten en identiteitskaarten voor personen van achttien jaar en ouder is verlengd van vijf naar tien jaar. Concreet wordt er nu in de periode 2019 tot en met 2023 ruim 75% minder aanvragen verwacht. Vanaf 2024 herstelt het aantal vragen zich weer tot 2029, waarna de aanvraag dip zich vervolgens herhaalt. Naar verwachting gaat er ruim 50 jaar overheen voor de cyclus van piek- en dip jaren is uitgevlakt.

Leges Huwelijk en Partnerschap

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

1.012,1

809,4

Overhead

369,2

405,7

BTW

0

0

Totale kosten

1.381,3

1.215,1

Opbrengst heffingen

472,4

464,0

Kostendekkenheid

34,20

38,19

Bedragen zijn in duizenden euro's

De hoogte van deze leges is niet gebonden aan een wettelijk maximum. Dat houdt in dat de tarieven in beginsel vrij kunnen worden vastgesteld. Uitgangspunt is dat de totale kosten worden gedekt uit de totale legesopbrengsten. Niettemin geldt voor de huwelijken dat de gemeente zich bevindt in een markt van concurrentie. Te hoge tarieven kunnen aanstaande huwelijksparen doen besluiten om een locatie buiten de gemeente te kiezen.  

Uittreksels /afschriften

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

920,2

848,5

Overhead

302,4

332,3

BTW

0

0

Totale kosten

1.222,6

1180,8

Opbrengst heffingen

78580

790,3

Kostendekkenheid

70,18

66,93

Bedragen zijn in duizenden euro's

Toelichting
De leges zijn opgebouwd uit de kosten die de gemeente moet maken voor deze dienstverlening. Uitgangspunt is dat de totale kosten worden gedekt uit de totale legesopbrengsten.

Leges Reisdocumenten

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

4.210,9

3.902,6

Overhead

868,8

954,6

BTW

0

0

Totale kosten

5.079,7

4.857,3

Opbrengst heffingen

4.829,7

4.762,7

Kostendekkenheid

95,08

98,05

Bedragen zijn in duizenden euro's

Voor deze tarieven geldt een door het Rijk vastgesteld maximumtarief.
Utrecht hanteert de maximaal toegestane tarieven. We verwachten vanaf 2018 een 'structurele' afname in aantallen aanvragen van met name reisdocumenten door het effect van de wijziging geldigheidsduur van vijf naar tien jaar (wijziging van 9 maart 2014). Het dieptepunt verwachten we in de jaren 2019- 2023. We zijn net als andere gemeenten momenteel bezig met een goede prognose van het effect hiervan op onze begroting.

Leges Rijbewijzen

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

1.049,3

776,9

Overhead

320,9

352,5

BTW

0

0

Totale kosten

1.370,2

1.306,6

Opbrengst heffingen

1.030,7

1.298,9

Kostendekkenheid

75,22

99,40

Bedragen zijn in duizenden euro's

Toelichting
Voor deze tarieven geldt een door het Rijk vastgesteld maximumtarief.
Zolang er nog geen maximale kostendekkendheid is, hanteert Utrecht de maximaal toegestane tarieven.

Digitalisering van het proces rijbewijzen zal in de toekomst (2019 en verder) ook een redelijk hoge derving aan inkomsten betekenen voor de gemeenten. Een en ander is nog onzeker, maar ook de effecten daarvan op onze begroting zijn we aan het onderzoeken.

Leges Bereikbaarheid

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

236.192

304.161

Overhead

119.857

145.208

BTW

14.925

20.106

Totale kosten

370.974

469.475

Opbrengst heffingen

202.204

215.078

Kostendekkenheid

54,5%

45,8%

Bedragen zijn in euro's

Het betreft de leges voor verkeersontheffingen, gehandicaptenparkeerkaarten, taxivergunningen en milieuzone.
De daling van de kostendekkendheid wordt o.a. veroorzaakt bij het onderdeel verkeersontheffingen. Derhalve zijn in 2018 de tarieven voor de verkeersontheffingen op een meer kostendekkend niveau gebracht.

Leges Beheer openbare ruimte

Actueel

Realisatie

Kosten Vergunningen Openbare Ruimte

    788.589

721.828

Overhead

  233.436

224.469

BTW

       9.169

11.534

Totale kosten

 1.031.194

957.832

Opbrengst heffingen

 1.063.789

976.790

Kostendekkenheid

103,2%

102,0%

Bedragen zijn in euro's

Het gaat hier om vergunningen voor onder meer het leggen van kabels en leidingen, aanleg riolering, standplaatsen en inname openbare grond.

Actueel

Realisatie

Kosten Vergunningen Evenementen

502.271

502.836

Overhead

308.996

324.247

BTW

 10.873

11.877

Totale kosten

822.140

838.961

Opbrengst heffingen

 369.355

391.154

Kostendekkenheid

44,9%

46,6%

Bedragen zijn in euro's

Het gaat hier om vergunningen voor buiten- en binnenevenementen.

Openbare Orde en Veiligheid

Actueel

Realisatie

Kosten Vergunningen Horeca

345.933

385.973

Overhead

209.010

249.610

BTW

   8.447

10.430

Totale kosten

563.390

646.013

Opbrengst heffingen

279.618

365.040

Kostendekkenheid

49,6%

56,5%

Bedragen zijn in euro's

Er zijn hogere baten door dat er meer horecavergunningen zijn verleend (toename aantal bijschrijvingen leidinggevende en toename nieuwe horecazaken).

Actueel

Realisatie

Kosten Vergunningen Kansspelen

 15.502

7.788

Overhead

 9.346

4.903

BTW

 270

174

Totale kosten

25.119

12.865

Opbrengst heffingen

33.564

16.509

Kostendekkenheid

133,6%

128,3%

Bedragen zijn in euro's

Actueel

Realisatie

Kosten Vergunningen Prostitutie

141.895

6.906

Overhead

 78.525

3.816

BTW

   5.627

136

Totale kosten

226.047  

10.857

Opbrengst heffingen

47.515

1.998

Kostendekkenheid

21,0%

18,4%

Bedragen zijn in euro's

De begrote baten en lasten voor de prostitutie waren gebaseerd op het nieuwe vergunningstelsel voor registratie van prostitutie. In 2017 is het nieuwe stelsel niet ingevoerd en zijn de kosten en opbrengsten niet gerealiseerd.

Leges Wonen en monumenten

Actueel

Realisatie

Kosten Omgevingsvergunningen

8.875.358

7.812.736

Overhead

 3.741.172

3.506.002

BTW

311.000

499.939

Totale kosten

 12.927.530

11.818.677

Opbrengst heffingen

12.912.000

11.970.903

Kostendekkenheid

€ 99,9%

101,3%

Bedragen zijn in euro's

De baten blijven voor 0,95 miljoen euro achter door minder opbrengsten voor de leges omgevingsvergunningen (WABO). Een groot deel wordt veroorzaakt doordat de gemiddelde legesopbrengst van met name de grotere bouwprojecten (>1,0 miljoen euro) achter bleef bij de prognose.
De lasten vallen lager uit door lagere ureninzet voor vergunningverlening en toezicht en een lagere storting in de voorziening debiteuren.

Archeologie

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

61.089

72.394

Overhead

-

0

BTW

-

0

Totale kosten

61.089

72.394

Opbrengst Heffingen

61.089

71.007

Kostendekkendheid

100%

98%

Bedragen zijn in euro's

Woonruimtezaken

Actueel

Realisatie

Kosten vergunningen Woonruimtezaken

207.150

239.850

Overhead

117.139

152.291

BTW

 4.241

6.315

Totale kosten

328.529

398.456

Opbrengst heffingen

246.863

335.725

Kostendekkenheid

75,1%

84,3%

Bedragen zijn in euro's

Het gaat hier om leges voor onttrekkingen, splitsingen en verklaring bestemming en gebruik. De opbrengsten zijn hoger omdat er meer aanvragen voor splitsingen zijn ontvangen en het gemiddelde aantal appartementen per aanvraag hoger was dan begroot.

Begraafplaatsen

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

914.000

968.000

Overhead

141.000

117.000

Totale kosten

1.055.000

1.085.000

Opbrengst heffingen

881.000

944.000

Kostendekkenheid

83,5%

87,0%

Niet alle kosten die voor het beheer en onderhoud van de begraafplaatsen worden gemaakt mogen op grond van wet- en regelgeving aan de tarieven begraafplaatsen worden toegerekend. Het totaal van de inkomsten van de begraafrechten dekt 87% van de toerekenbare kosten. In 2017 zijn 3 nieuwe tarieven toegevoegd. Er kan gekozen worden voor het afkopen voor onbepaalde tijd van de kosten van grafonderhoud voor een (kinder)graf. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden bij leven een locatie voor een graf te reserveren.  In 2017 is 18 keer gekozen voor de afkoop van een grafrecht voor onbepaalde tijd. De inkomsten hiervan zijn in een voorziening grafrechten onbepaalde tijd gestort ter dekking van toekomstige onderhoudslasten.

Brug-, schut- en havengelden

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

822.000

1.039.000

Overhead

420.000

345.000

Totale kosten

1.242.000

1.384.000

Opbrengst heffingen

669.000

620.000

Kostendekkenheid

53,9%

44,8%

Bedragen zijn in euro's

Voor de verordening brug-, schut- en havengelden is weer een tarief voor doorgang door Utrechtse wateren, conform de Havenverordening, opgenomen. De opbrengsten hiervan zijn nagenoeg conform begroting. Vanwege incidentele kosten ten aanzien van automatisering en personeel is de kostendekkendheid lager dan begroot.

Markten

Actueel

Realisatie

Kosten taakveld

594.000

491.000

Overhead

228.000

173.000

Totale kosten

722.000

664.000

Opbrengst heffingen

722.000

595.000

Kostendekkenheid

100%

89,6%

Bedragen zijn in euro's

De kostendekkendheid is lager geworden wegens lagere opbrengsten bij m.n. markten op het Vredenburg.