Meerjarig onderhoud kapitaalgoederen

Toereikende onderhoudsbudgetten zorgen ervoor dat wij als gemeente financieel in staat zijn om onze kapitaalgoederen op een aanvaardbaar niveau te onderhouden. Waar sprake is van oplopend achterstallig onderhoud geeft dit op termijn extra herstelkosten die de financiële wendbaarheid kunnen beperken. Het onderhoud van de kapitaalgoederen op basis van de actuele meerjaren onderhoudsprogramma’s lichten wij toe in de paragraaf 'Investeringen en onderhoud kapitaalgoederen' van deze programmabegroting. De meerjaren kadernota’s betreffen de Kaderbrief Vastgoed 2017 (pdf, 420 kB) en het Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed 2017 (pdf, 994 kB) respectievelijk de Nota Onderhoud Kapitaalgoederen openbare ruimte 2016-2019 ‘Buiten gewoon op orde ’ (pdf, 2 MB).

Maatstaf
Als maatstaf hanteren we het criterium dat de bestaande budgetten voor de komende vier jaren toereikend zijn om de kapitaalgoederen op het door de gemeenteraad vastgestelde onderhoudsniveau te brengen of te houden conform de hiervoor genoemde kadernota’s. Voor Utrechts vastgoed hanteren wij de NEN 2767 normering, score 3: redelijk. Voor de openbare ruimte streven we naar economisch rationeel beheer, waarbij we voorrang geven aan het wegwerken van de meest prioritaire achterstand. Uitgangspunt is dat het totaal van de achterstand niet toeneemt.

Stand van zaken

Vastgoed
In de Nota Onderhoud Kapitaalgoederen/Meerjarenperspectief Utrechts Vastgoed 2015-2018 die bij de voorjaarsnota 2015 is vastgesteld, zijn wij uitgebreid ingegaan op het onderwerp meerjarig onderhoud. In 2017 zijn we gestart met het versneld actualiseren van de meerjaren onderhoudsplannen. Dit heeft er toe geleid dat er voor alle panden waarvoor dit gewenst is een geactualiseerde meerjaren onderhoudsprognose beschikbaar is. Daar waar geen actuele begroting aanwezig is, is gerekend met normbedragen per m2 om de toereikendheid van de budgetten te kunnen beoordelen. Op basis van actualisatie van de onderhoudsplannen verwachten we dat in de toekomst de onderhoudsmiddelen toereikend zijn. Wel dient opgemerkt te worden dat de lopende contracten zijn aanbesteed in de periode van economische laagconjunctuur. In de komende jaren zullen werkzaamheden opnieuw dienen te worden aanbesteed. In de huidige, economisch gezien gunstiger, periode zal dit prijsopdrijvend kunnen werken. Tevens zien we vanaf 2022 een stijging in de onderhoudsbehoefte ontstaan.

Kapitaalgoederen in de openbare ruimte
Voor openbare ruimte projecten wordt onderzocht hoe budgetten vanuit verschillende programma’s (Openbare Ruimte en Groen, Stedelijke ontwikkeling (MPSO), meerjarenprogramma Bereikbaarheid en meerjaren groenprogramma) gecombineerd kunnen worden om een meer integrale aanpak van de openbare ruimte te realiseren. De groot onderhoud projecten van 2018 zijn afgestemd met de wijken en andere programma’s om overlast voor bewoners zo veel mogelijk te beperken en synergie en kostenbesparing in de uitvoering te bereiken. Dit 'werk met werk' maken heeft als voordeel dat we meer doelen tegelijkertijd bereiken en bovendien geeft het minder overlast. In de aanloop naar de nieuwe Nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte (2020-2023) zullen wij uiteraard de kapitaalgoederen weer periodiek onder de loep nemen en vervolgens de integrale kostenramingen aan u presenteren. Bij het bepalen van het achterstallig onderhoud maken we gebruik van beheersystemen en de daarbij behorende beheersystematiek. Bij de doorontwikkeling van de beheersystemen van de openbare ruimte gaan we de kostenramingen in de komende jaren verder verfijnen.

Sturingsmogelijkheden

Vastgoed
Zoals hiervoor al genoemd hebben we voor het gemeentelijk vastgoed waarvoor dit gewenst is een meerjarige onderhoudsprognose. Daar waar geen actuele begroting aanwezig is, is gerekend met normbedragen per m2 om de toereikendheid van de budgetten te kunnen beoordelen. Op basis hiervan verwachten wij het vastgoed op het door uw raad vastgestelde niveau te kunnen onderhouden. De ambitie is om het gemeentelijk vastgoed, conform Programma Utrechtse Energie en Uitvoeringsprogramma energiezuinige gemeentelijke gebouwen klimaatneutraal te maken. Er wordt maximaal ingezet op de afname van het energiegebruik en op de opwekking van duurzame energie op en om de gebouwen.
Het op pandniveau volledig klimaatneutraal maken van de totale vastgoedportefeuille heeft een onrendabele top die niet binnen de huidige financiële kaders kan worden terugverdiend. Daarom geven we prioriteit aan het verduurzamen van de niet-monumentale panden gebouwd voor 1992. Na 1992 zijn namelijk de duurzaamheidseisen in het Bouwbesluit aangescherpt, waardoor het hoogste rendement te behalen valt bij investeringen in panden van voor 1992. De investeringen in bestaande bouw worden terugverdiend door hogere huurinkomsten, eventueel subsidies en/of de lagere energielasten. Door onderhoudsplanningen goed op elkaar af te stemmen, slim aan te besteden en te kiezen voor duurzaamheid beogen wij de efficiënte inzet en optimale benutting van de beschikbare onderhoudsbudgetten nog verder te verbeteren.

Kapitaalgoederen in de openbare ruimte
Bij onze aanpak in de openbare ruimte staan veiligheid, bereikbaarheid van de stad en het economisch belang altijd voorop. Door technische beheersystemen en inspecties waarbij wordt bezien of nog wordt voldaan aan de normen van wet- en regelgeving weten we wanneer onderhoud noodzakelijk is. Wij continueren de aanpak in 2018 waarbij we achterstallig onderhoud weg werken. Het actuele meerjaren onderhoudsprogramma staat beschreven in de nota Onderhoud Kapitaalgoederen openbare ruimte 2016-2019: ‘Buiten gewoon op orde’ .